بازتاب فرهنگ و ادبيات دفاع مقدّس در شعر زنان استان خوزستان (با تكيه بر اشعار: پروانۀ نجاتي، افسانۀ نجومي و رقيۀ مفاخري)

The Reflection of the Culture and Literature of Sacred Defense in the Poetry of Women in Khuzistan: A Case Study of Poems by Parvaneh Nejati, Afsaneh Nojoumi, and Roghayeh Mafakheri

دفاع مقدّس و ادبيات آن، در نگاه شعرا تصويري روشن و گويا از رنج­ها، آسيب­ها و رشادت­هاي مردم اين مرز و بوم داشته­است. خوزستان از ديرباز مهد تولّد شاعران بزرگي بوده است كه جمعي از آنان به تبع پيشامد­ها و تأثيرات جنگ دربارۀ رشادت­هاي رزمندگان، تحريك مردم براي حضور در جبهه­ها، انعكاس احوال مردم آن دوران و درون­مايه­هاي ديگر مرتبط با جنگ اشعاري سروده‌اند. در اين پژوهش، شعر سه نفر از شاعران زن خوزستان (پروانه نجاتي، افسانه نجومي و رقيه مفاخري) در سه حوزۀ زبان، شكل و محتوا با محوريت دفاع مقدّس بررسي مي­شود. هدف اصلي اين پژوهش، معرّفي شعراي شاخص زن استان خوزستان، بررسي و تحليل شكلي و محتوايي آثار شعراي مورد بحث و بازتاب عاطفي و احساسي دفاع مقدّس در شعر آنان است. بر اساس نتايج اين پژوهش، شعر پروانه نجاتي جولانگاه ايدئولوژي اوست. پايبندي سرسختانۀ او به ايدئولوژي و نزديكي زبان شاعر به رخدادهاي هشت سال دفاع مقدّس، تفسير شعر او را بر مبناي واقعيتي كه باز مي­نمايد، پذيرفتني مي‌كند. انتخاب زبان ويژه، بيان كوبنده و تصويرپردازي موفق نجومي به شعر او در حوزۀ دفاع مقدّس هويت مي­بخشد. مي­توان گفت كه مفاخري به لحاظ درون­مايۀ شعري، ايستادگي در برابر هجوم دشمنان و حفظ استقلال كشور را از دستاوردهاي ارزشمند دفاع مقدّس مي­داند.

The Sacred Defense literature reflects pains, injuries and bravery of people in Iran during the 8-year war. Khuzistan has always been home to great poets who, influenced by war, unconsciously incorporated courageous acts of national fighters into their works to encourage people to partake in battlefields, and to reflect people’s lifestyle during the war. The present study investigates the poetry of Parvaneh Nejati, Afsaneh Nojomi, and Roqayeh Mafakheri in terms of language, form and content with an eye to the themes of the Sacred Defense. The aim of this study is to provide insights into the poetry of these female figures by performing a form and content analysis and reflecting emotional responses to the Sacred Defense in their works. Results indicate that Parvaneh Nejati adheres vehemently to the ideology and language of the war and provides a realistic representation of its events, which makes the interpretation of her poems seem acceptable. On the other hand, linguistic stylistics, expressive rhetoric and successful imagery in the poetry of Afsaneh Nojoumi give a peculiar identity to her works. Finally, the study shows that Roghayeg Mafakheri emphasizes on resistance against foreign invasion and glorification of national independence as valuable achievements of the Sacred Defense.