عوامل ژئوپليتيكي اقتصادي و سياسي موثر بر راهبرد دفاعي- امنيتي ج.ا.ايران در مقابل تهديدهاي فرامنطقه اي از مبداء سرزميني عراق

عوامل ژئوپليتيكي شامل كليه عواملي است كه در چارچوب جغرافيا، سياست و قدرت بر راهبرد دفاعي جمهوري اسلامي ايران در برابر تهديدهاي نظامي امنيتي تاثيرگذار باشند. بر اساس پژوهش هاي انجام شده عوامل ژئوپليتيكي به 7 دسته (طبيعي، انساني، اقتصادي، سياسي، نظامي، فرهنگي و علم و فناوري) تقسيم مي‌گردند. اين مقاله فقط عوامل ژئوپليتيكي اقتصادي و سياسي را بررسي مي نمايد. اين پژوهش به روش آميخته زمينه اي موردي انجام گرديده و از نوع توسعه اي كاربردي مي باشد كه روش جمع آوري اطلاعات ميداني و كتابخانه اي بوده و جامعه آماري 73 نفر، و با استفاده از روش هاي تحليل خبرگي، تحليل شده است. هدف از آن دستيابي به نقش عوامل ژئوپليتيكي اقتصادي و سياسي بر راهبرد دفاعي امنيتي ج.ا.ا. در مقابل تهديدهاي فرامنطقه‌اي از مبداء سرزميني كشور عراق مي باشد. در اين تحقيق عراق تهديد يا دشمن ج.ا.ايران نيست، دشمن اصلي نيروهاي فرامنطقه اي مثل آمريكا و گروه‌هاي تكفيري تروريستي هستند كه با استفاده از فضا و جغرافياي عراق، ج.ا.ايران را تهديد مي كنند. نتايج تحقيق حكايت از آن دارد كه 26 عامل ژئوپليتيكي اقتصادي و سياسي در قالب بسترهاي مقوم، فرصت آفرين، ضعف ساز و تهديدزا داراي نقش موثري بر راهبرد دفاعي امنيتي ج.ا.ايران هستند، پس از تجزيه و تحليل داده ها مشخص گرديد كه تعداد 5 عامل آن نقش آفرين نمي باشد. پس از محاسبه تعيين موقعيت راهبردي مشخص گرديد كه ج.ا.ايران در حوزه اقتصاد و سياست در موقعيت رقابتي قرار دارد.