كليدواژه :
سينما , سينماتوگراف , چالشهاي اجتماعي و سياسي , مميزي
چكيده فارسي :
ورود سينما به ايران اگرچه تقريبا همزمان با ظهور اين صنعت در جهان مدرن بود، با چالشهاي متعددي روبرو بود كه پيشرفت آن را در مقايسه با تحولات سينماي غربي با كندي مواجه كرد. در واقع، اين امر كه ابتدائا در سالهاي پاياني استبداد قاجاري و با حمايت مظفرالدينشاه صورت گرفت، خيلي زود به محلي براي مجادله ميان طيفهاي مختلف سياسي و اجتماعي بدل شد. پژوهش حاضر به دنبال آن است كه با طرح اين پرسش كه ورود سينما به ايران با چه چالشهاي مواجه بوده است، با بهرهگيري از روش مطالعه اسناد و مكتوبات، پاسخ مناسب اين پرسش را فراچنگ آورد. به نظر ميرسد برخي از فعالان بازار كه شمه خوبي در شناخت نيازهاي جامعه داشتند، در سطحينگري در توليد و پخش آثار سينمايي در كشور موثر بودند و از سوي ديگر، جريانهاي محافظهكار اجتماعي و ديني نيز با استدلالهاي خود، از نگراني درباره پيامدهاي نامناسب اخلاقي و اعتقادي آن براي مخاطبان سخن ميگفتند. علاوه بر اينها، دستگاه قدرت سياسي و همچنين نيروهاي اشغالگر متفقين –در ابتداي دهه 1320- نيز تمايل داشتند كه اين صنعت را در اختيار خود گيرند و با اعمال سياستهاي مميزي و يا نفوذ در ساختار سياستگذاري، هدايت جريان فكري جامعه را تحت كنترل خود داشته باشند.
چكيده لاتين :
In spite of its simultaneity with the birth of the industry in Europe, emergence of cinematic production and consumption in our country, Iran, paved a different road, namely a socio-politically challenged one. Indeed, though Mozaffaredin Shah was a great supporter, other parties, such as the businessmen, clergies, the bureaucratic statesmen and even the allied powers who had occupied the country during the WWII, had their own reasons to affect the direction of new-born industry. In such an atmosphere, cinema has encountered different challenges and had to overcome various disputes with different social agencies whose leaders aimed to control the industry under their socio-political ambitions. Exploring the documents and the historical texts, the present study attempts to study the socio-political challenges cinema has encountered at the dawn of its presence in Iran.