نقش نارسايي شناختي، نوآوري و ريسك پذيري در تبيين اعتياد به اينترنت

The Role of Cognitive Failure, Innovation and Risk-Taking in Explanation of Internet Addiction

زمينه و هدف: با توجه به اين­كه در ايران مطالعات مربوط به حوزه اعتياد به اينترنت نوپا بوده و در اين ميان بررسي و شناسايي عوامل روانشناختي پيش بيني كننده اعتياد به اينترنت به صورت يك خلأ پژوهشي همچنان به چشم مي­ خورد؛ بنابراين پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش نارسايي­ هاي شناختي، نوآوري و ريسك­ پذيري در تبيين اعتياد به اينترنت در دانشجويان رشته هاي انساني، كشاورزي و فني مهندسي انجام شد. روش­ كار: روش پژوهش حاضر همبستگي است. جامعه آماري شامل تمامي دانشجويان دانشگاه محقق اردبيلي در سال تحصيلي 93-1392 بود كه از بين آنها نمونه‌اي به حجم 321 نفر (177 دختر و 144 پسر) با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس از بين دانشكده ­هاي علوم انساني، كشاورزي و فني مهندسي انتخاب شدند. از پرسشنامه­ هاي نارسايي شناختي برادبنت، نوآوري جكسون، ريسك­ پذيري، و اعتياد به اينترنت يانگ به عنوان ابزار استفاده شد با استفاده از SPSS-22، جهت تحليل داده­ هاي جمع ­آوري شده از ضريب همبستگي پيرسون، و رگرسيون استفاده شد. يافته­ ها: بر اساس نتايج پژوهش حاضر همبستگي مثبت معناداري بين نارسايي­ هاي شناختي و اعتياد به اينترنت و همچنين ريسك­ پذيري و اعتياد به اينترنت وجود دارد. در مجموع دو متغير ريسك­ پذيري و نارسايي­ شناختي مي ­توانند 11 درصد از تغييرات متغير ملاك را پيش­ بيني نمايند. نتيجه­ گيري: بر اساس نتايج پژوهش حاضر مي­توان بيان نمود كه چگونگي استفاده از اينترنت مي­ تواند با ويژگي­ هاي شناختي، عاطفي، و شخصيتي كاربران مرتبط باشد. انتظار مي­ رود نتايج پژوهش حاضر علاوه بر افزودن بر دانش موجود در اين زمينه، در جهت تقويت هر چه بيشتر عوامل محافظت­ كننده و برطرف ساختن عوامل خطر مفيد واقع گرديده و همچنين بتوان از نتايج اين پژوهش به عنوان راه­گشاي برنامه­ هاي مداخله ­اي در اين حيطه استفاده نمود.

Background and aim: Study of internet addiction in Iran is a new move. Therefore, studying and determining its predictive psychological factors is essential. The current research aimed to study the role of some factors in explanation of internet addiction including cognitive failure, innovation and risk-taking. Methods: The design of the study was correlational and descriptive. From all students of Mohaghegh Ardabili University in educational year of 2012-13, 321individuals (177 female and 144 males) were selected as sample using convenience sampling method. Broadbent Cognitive Failures Questionnaire (CFQ), Jackson Innovation scale, Risk-taking scale and Young’s Internet Addiction Test were used to for data collection. Moreover, the obtained data were analyzed by SPSS-22, analysis of the data carried out by Pearson correlation and Regression analysis. Results: There was a positive significant correlation between cognitive failure and internet addiction, and also between risk-taking and internet addiction. Totally, risk-taking and cognitive failure can predict 11 percent of changes of factor variable. Conclusion: Based on the results, the manner of using internet can be related to cognitive, emotional and personality characteristics of the internet users. It is expected that these findings not only improve the knowledge of this field, but also support protective factors and removing risky behaviors. Additionally, it can be used as a helpful tool in intervention programs in this field.