عنوان مقاله :
اثرات استرس جداسازي از مادر در دوران شيرخوارگي بر هومئوستاز گلوكز در موش‌هاي صحرايي نر بالغ
عنوان به زبان ديگر :
Effects of maternal separation stress on glucose homeostasis in pubertal male rats
پديد آورندگان :
مقامي، سهيلا دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهيد بهشتي - مركز تحقيقات نوروفيزيولوژي، تهران , صادقي محلي، فروزان دانشگاه علوم پزشكي مازندران - مركز مطالعات و آموزش علوم پزشكي، ساري , زردوز، حميرا دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني شهيد بهشتي - دانشكده پزشكي - گروه فيزيولوژي،تهران
كليدواژه :
استرس جداسازي از مادر , كورتيكوسترون , انسولين , شاخص مقاومت به انسولين , گلوكز
چكيده فارسي :
هدف: مواجهه با استرس در دوران شيرخوارگي ريسك ابتلا به اختلالات متابوليك، رفتاري و سايكولوژيك در دوره‌هاي بعدي زندگي را افزايش مي‌دهد. در اين راستا مطالعه حاضر به بررسي اثر استرس جداسازي از مادر بر غلظت‌هاي پلاسمايي گلوكز و انسولين و شاخص HOMA-IR (شاخص مقاومت به انسولين) در موش‌هاي صحرايي نر بالغ پرداخته است.
مواد و روش‌ها: حيوانات پس از تولد به دو گروه "با استرس" و "بدون استرس" تقسيم شدند. حيوانات گروه استرس از روز 1 تا 21 پس از تولد روزانه به مدت 3 ساعت از مادر جدا مي‌شدند، در حالي‌كه حيوانات گروه بدون استرس كنار مادر مي‌ماندند. در زمان بلوغ (53 روزگي) سر حيوانات قطع و خونگيري جهت اندازه‌گيري غلظت‌هاي پلاسمايي انسولين، گلوكز و كورتيكوسترون انجام شد. هم‌چنين، شاخص HOMA-IR محاسبه شد.
يافته‌ها: استرس جداسازي از مادر در موش‌هاي بالغ، غلظت پلاسمايي گلوكز را افزايش داد، اما تغيير معني‌داري در غلظت انسولين پلاسما ايجاد نكرد. شاخص HOMA-IR در حيواناتي كه تحت استرس جداسازي از مادر قرار داشتند افزايش معني‌داري نشان داد. هم‌چنين، حيوانات اين گروه در هنگام بلوغ، سطح پايه كورتيكوسترون پلاسمايي بالاتري را نسبت به حيوانات گروه بدون استرس نشان دادند.
نتيجه‌گيري: اين مطالعه نشان مي‌دهد كه استرس جداسازي از مادر در دوران شيرخوارگي احتمالاً از طريق تغيير در برنامه‌ريزي محور HPA موجب القاء مقاومت به انسولين و اختلال در هومئوستاز گلوكز در دوران بلوغ مي‌شود كه اين تغييرات ممكن است زمينه‌ساز بروز بيماري‌هاي متابوليك گردند.
چكيده لاتين :
Introduction: Exposure to stress in postnatal period of life increases the risk of metabolic, behavioral and psychological disorders in later life. In this regard, the present study investigated the effects of maternal separation stress on plasma glucose and insulin concentrations and HOMA-IR (Homeostasis model assessment of insulin resistance) index, in male rats at puberty.
Materials and Methods: After birth, the animals were divided into "stress” and “non-stress " groups. The stressed rats were separated from their mothers at postnatal days (PND 1 to 21, 3h/day), whereas non-stressed rats remained with their mothers. At puberty (day 53), the animals were decapitated and their blood samples collected to measure plasma concentrations of insulin, glucose and corticosterone. Moreover, HOMA-IR index was calculated.
Results: Maternal separation stress increased plasma glucose concentration in adult male rats, but did not significantly affect plasma insulin concentration. Notably, the HOMA-IR index in stressed rats showed a significant increase. Meanwhile, in the animals of this group, basal plasma corticosterone levels increased significantly compared to non-stressed animals.
Conclusion: This study shows that maternal separation during infancy period, possibly, through changes in HPA axis programming induces insulin resistance and impairs glucose homeostasis in puberty and these changes may predispose the rats to metabolic disorders.
