پديد آورندگان :
قطره، فريبا دانشگاه الزهرا - گروه زبانشناسي , پشتوان، حميده دانشگاه الزهرا , طالبي دستنايي، مهناز دانشگاه الزهرا
كليدواژه :
زبان شناسي زيست محيطي , محيط زيست طبيعي , گو يش منطقه اي , شناخت , صرف زيست محيطي
چكيده فارسي :
گوناگوني زبان شناختي محيط هاي طبيعي اجتماعي منعكس كنندة شباهت ها و
تفاوت هاي نگرش جامعه هاي زباني مختلف به پديده هاي طبيعي است و برآمده از
شناخت، نيازها، فرهنگ و عوامل زيست محيطي و انساني است. واژگان،
مقوله بندي، و طبق هبندي در هر زباني در تعامل با محيط طبيعي آن زبان به شيوه اي
متفاوت عمل مي كنند. در اين راستا، زبان شناس ي زيست محيطي از دهة 1990 به عنوان يكي از گرايش هاي كاربردي در مطالعات زبان شناختي مطرح شد . اين
گرايش به بررسي روابط متقابل ميان يك زبان خاص و محيط طبيعي اجتماعي
گويشوران آن زبان مي پردازد. در اين مقاله ، برآنيم، ضمن معرفي زبان شناسي
زيست محيطي، توانمندي بالقوة اين رويكرد را در پژوهش هاي گويش محور نشان
دهيم و تأثير محيط زيست بر تفاوت هاي نحوي، صرفي، و واژگاني ميان زبان ها و
گويش ها را بررسي كنيم. مقالة حاضر، با رويكرد مقايسه اي، به بررسي ارتباط
زيست محيط با دو گويش گيلاني و سمناني ، از دو اقليم متفاوت، مي پردازد. نتايج
حاصل از اين پژوهش نشان م ي دهد بس ياري از ويژگي ها ي زبان ، از جمله
نام گذاري مفاهيم و پديده ها و چگونگ ي شكل گيري استعاره ها و هم چنين
تفاوت هاي موجود در گويش هاي منطقه اي (و حتي محلي)، از منظر زبان شناسي
زيست محيطي قابل توضيح است و اين رويكرد نو مي تواند پاسخ قابل قبولي براي
تفاوت هاي صرفي نحوي و واژگاني گويش هاي منطقه اي و محلي ارائه نمايد.
چكيده لاتين :
Linguistic diversity, across socio-natural environments, reflects similarities and differences in ethnic groups’ views towards natural ecological phenomena. This diversity is driven by needs, cognition, culture, human-related and environmental factors. Lexicon, categorization, and classification in any given language, act differently with regard to interaction with ecology. Ecolinguistics emerged in 1990s as a new approach in language studies, which focuses on the interrelationship between a given language, and its users’ geographical and natural environment. This paper, aims to introduce Eco-linguistics, as well as its potentials in dialect-related research, highlighting the impact of natural environment on lexical, morphological, and syntactic differences among languages and dialects. The current paper, studies the relationship between Eco-linguistics approach, and Gilani and Semnani dialects from two different ecologies. The results reveal that, in the authors’ beliefs, this new approach can explain why the means of naming concepts and phenomena vary in dialects, how metaphors develop, and why regional–and local-dialects sometimes differ incredibly in terms of their lexicon and morpho-syntax. The answers eco-linguistics provides to these questions appear reasonable to a considerable extent.
