بررسي و توصيف فعل در گويش لمزاني

گويش لمزاني در فاصلۀ بين گويش پس‌كرانه‌اي استان هرمزگان؛ يعني خانوادۀ گويش‌هاي لارستاني و گويش كرانه‌هاي خليج فارس؛ يعني گويش بندري واقع شده است. گويش اين شهر و بخش مهران از خانوادۀ­ گويش‌هاي لارستاني است كه به علت بكر‌ ماندن منطقه، بسياري از ويژگي‌هاي فارسي كهن در آن پويا و زنده است. يكي از جنبه‌هاي حائز اهميت اين پژوهش آن است كه گويش لمزاني از يك سو به گويش‌هاي جنوب فارس؛ يعني دري لارستاني تعلّق دارد و از سويي ديگر، مردم اين منطقه به عنوان آخرين گويشوران لارستاني با بندري‌زبان‌ها در ارتباط و تعامل مستقيم هستند و از اين رهگذر، توصيف مشخصه‌هاي دستوري و صرفي اين گويش مي‌‌تواند در شناخت بهتر گويش‌هاي كرانه‌اي و پس‌كرانه‌اي هرمزگان سهمي بسزا داشته باشد. مواد زباني و داده‌هاي گويشي اين پژوهش، طي ده سال تهيه شده است و براي تلفظ صحيح و رفع خطاهاي آوايي، از افراد كهن‌سال و ميان‌سال كمك گرفته شده است و در نهايت، پژوهشگر با استفاده از شمّ زباني خود به تجزيه و تحليل داده‌ها پرداخته است. برآيند نهايي تحقيق نشان مي‌‌دهد كه تداول برخي ساخت‌هاي كهن فعلي، ويژگي ارگاتيو، نقش برجسته و تمايزي تكيه در تصريف افعال، وجود نداشتن ساخت آينده، استفاده از بن گذشته در ساخت حال مستمر و استعمال وندهاي كهن فارسي، از مشخصه‌هاي اين گويش است.

Lemazani dialect is a mid-dialect between the one which is spoken in Hormozgan Province and it belongs to the Lârestâni dialect and it is related to the other one which is spoken in Persian Gulf and it belongs to the Bandari dialect .The dialect of this city and Rural District of Mehran belongs to the Lârestâni dialect, and as it is an intact area, many ancient Persian features is dynamic and active in this dialect. One of the most important aspects of research is not only the Lemazani dialect belongs to the ones in the Southern Persian Gulf (Dari Lârestâni) but also the people of this area as the last speakers of Lârestâni dialect are in the direct communication with Bandari speakers. Therefore, the description of grammatical and morphological features of this dialect leads to better understand the dialects of port cities and Hormozgan Province. This research has long used field research to gather data over 10 years. In order to better assess and improve the accuracy of the research, the researcher has used elderly inhabitants, and a number of speaker who were familiar with this dialect to check possible mistake. Finally, the researcher used his linguistic knowledge to analyze data. The final outcome of this study indicates that the usage of some ancient structure, ergative features, distinguished role of stress on inflection of verbs, lack of future tense, using past participle to make continuous tense and also using affixes of ancient Persian are the characteristics of this dialect.