بهبود عملكرد سويا (.Glycine max L) با محلول‌پاشي اوره در مراحل رشدي

Improvement of Soybean (Glycine max L.) Yield with Urea Foliar Application at Growth Stages

به منظور بررسي اثر محلول ­پاشي نيتروژندر مراحل مختلف رشد سويا، اين آزمايش در تابستان سال 1393 در شهرستان شوش، شمال استان خوزستان به صورت كرت­هاي خرد شده در قالب طرح بلوك­ هاي كامل تصـادفي در سـه تكرار اجـرا گرديد. تيمارهاي آزمايش در چهار سطح كودي شامل شاهد (بدون محلول­ پاشي نيتروژن)، 25، 50 و 75 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار از منبع كود اوره (46 درصد نيتروژن خالص) به ­عنوان كرت اصلي و زمان محلول­ پاشي در مراحل مختلف رشد در سه سطح شامل مرحله رويشي، مرحله گل دهي و مرحله غلاف ­دهي به ­عنوان كرت فرعي بودند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس داده­ هاي آماري نشان داد كه صفات مورد بررسي در اين آزمايش از قبيل شاخص سطح برگ، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت، درصد و عملكرد پروتئين در واكنش به تيمارهاي محلول­پاشي نيتروژن، مراحل مختلف رشد و برهم كنش سطوح مختلف محلول ­پاشي نيتروژن در مراحل مختلف رشد، تحت تاثير معني­ داري قرار گرفتند. درصد روغن و عملكرد روغن فقط تحت تاثير تيمارهاي ميزان محلول­ پاشي نيتروژن و مراحل مختلف رشد اثر معني ­دار شد در حالي كه اثر برهم كنش سطوح مختلف محلول­ پاشي نيتروژن و مراحل مختلف رشد بر درصد و عملكرد روغن معني­ دار نبود. در اين آزمايش محلول ­پاشي نيتروژن عملكرد دانه را افزايش داد، به طوري­كه بيشترين ميزان عملكرد دانه با 2466 كيلوگرم در هكتار مربوط به تيمار 50 كيلوگرم نيتروژن در هكتار به ­صورت محلول­پاشي در مرحله­ ي رشد رويشي و كمترين ميزان عملكرد دانه با 1295 كيـلوگرم در هكتار مربوط به تيمار شــاهد (بدون محلول­ پاشي نيتروژن) در مرحله غلاف­دهي بود. به طوركلي، نتايج نشان داد كه تيمار 50 كيلوگرم در هكتار به صورت محلول­ پاشي در مرحله­ ي رشد رويشي را مي­توان به عنوان بهترين گزينه مديريت محلول­ پاشي نيتروژن براي سويا در نظر گرفت

To investigate the effects of nitrogen foliar application at different growth stages of soybean on the yield and yield components this experiment was performed in Shush, north of Khuzestan, Iran, during growing season of 2014. The experiment was in split plot based on randomized complete block design with three replications. Experimental treatments consisted of four levels of nitrogen fertilizer foliar applications as control (no nitrogen foliar application), 25, 50 and 75 kg/ha pure nitrogen from urea source (46% pure nitrogen) assigned to the main plots and spraying times in three levels, at vegetative stage, flowering stage and podding stage to the subplots. Results showed that the effects of nitrogen foliar application on traits measured in this experiment like leaf area index, number of pod per plant, number of seeds per pod, thousand seed weight, seed yield, biologic yield, harvest index, protein percent and protein yield and also interaction of different levels of nitrogen foliar application and different growth stages, were significant. Oil percent and yield were only significant under the effect of nitrogen foliar application treatments at different growth stages while the interaction of different levels of nitrogen foliar application and different growth stages, were not significant. In this experiment nitrogen foliar application increased seed yield. The highest seed yield amounted to 2466 kg/ha when 50kg/ha of foliar nitrogen applied at vegetative growth stage and lowest seed yield amounted to 1295 kg/ha in the control treatment at the stage of podding. In general, results demonstrated that 50 kg/ha treatment could be considered as the best management option of nitrogen foliar application for soybean at vegetative growth stage.