آيندۀ سوريه و فرصت‌ها و چالش‌هاي‌ آن براي جمهوري اسلامي ايران

Syria’s future and its opportunities and challenges for the Islamic Republic of Iran

بحران سوريه، از همان روزهاي نخستين، به كشمكش‌ها و منازعات داخلي محدود نماند و عرصۀ جدال بازيگران مختلف منطقه‌اي و فرا منطقه‌اي شد كه منافع هم‌سو يا متضاد با يكديگر داشتند. از اين‌رو، بديهي است كه آيندۀ سوريه بر منافع اين بازيگران تأثير خواهد گذاشت. با توجه‌ به اينكه حفظ بشار اسد در قدرت يا بركناري او تأثير بسيار زيادي در آيندۀ سوريه دارد، نويسندگان مقالۀ حاضر به اين پرسش پاسخ مي‌دهند كه ماندن يا بركنارشدنِ بشار اسد جمهوري اسلامي ايران را با چه فرصت‌ها و چالش‌هايي مواجه خواهد كرد. براي پاسخ به اين پرسش، از روش آينده‌پژوهي (رويكرد اكتشافي) و شيوۀ سناريو نويسي استفاده شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه، با توجه‌ به روندهاي موجود، در ميان چهار سناريوي ممكن (1. حفظ بشار اسد، تثبيت نفوذ ايران؛ 2. حفظ بشار اسد، تثبيت نفوذ روسيه، كاهش نفوذ ايران؛ 3. حفظ بشار اسد، تقسيم قدرت در ميان كُردها، علويان و سني‌ها؛ 4. بركناري بشار اسد، كاهش نفوذ ايران، افزايش نفوذ رقباي منطقه‌اي ايران)، سناريوي دوم محتمل‌ترين سناريو است.

From the first days, the Syrian crisis was not only the area of internal conflict, but also a field for the interconnected or opposite interests of different regional and transnational actors. So the future of Syria will affect the interests of these actors. Given the importance of preserving or removing Assad from power in the future of Syria, the paper ties to answer to this question: preserving or removing Bashar al-Assad what are the opportunities and challenges for the Islamic Republic of Iran? To answer this question, we have used the future study method (exploratory approach) and the scenario technique. The research findings show that there are four possible scenarios according to existing trends: first: preservation of Bashar al-Assad-consolidation of Iran’s influence; second: preservation of Bashar al-Assad-consolidation of Russia’s influence-reduction of Iran’s influence; third: preservation of Bashar al-Assad-the division of power among the Kurds, the Alevis and the Sunnis; and fourth: Assad’s removal from power-reduction of Iran’s influence-increasing the influence of Iran regional rivals. Evidence shows that the second scenario is the most likely scenario.