عنوان مقاله :
نمونه اي از شيوه هاي ترجمة متون اوستايي به زبان هاي پهلوي، سنسكريت و فارسي (خورشيدنيايش)
عنوان به زبان ديگر :
An Instance of Translation Methods of Avestan Texts to Pahlavi, Sanskrit and Persian Languages (Khorshid Niyāyišn)
پديد آورندگان :
مرتضايي، مه لقا دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقيقات تهران , قائم مقامي، احمدرضا دانشگاه تهران - گروه فرهنگ و زبانهاي باستاني
كليدواژه :
اوستا , خورشيد نيايش , زند پهلوي , ترجمه و تفسير متون , شيوه هاي ترجمه
چكيده فارسي :
خورشيد نيايش نخستين نيايش كتاب خرده اوستا است. تفسير پهلوي آن در حدود سدة 700-900 ميلادي نوشته شده و ترجمة سنسكريت آن را نريوسنگ در حدود سال 1200 ميلادي به پايان برده است. تحرير سنسكريت به گونه اي متأخر از زبان سنسكريت، يعني «سنسكريت پارسي»، نوشته شده است. اين تحرير بدون مطالعة تحرير پهلوي قابل درك نيست، هر چند كه گويا نريوسنگ متن اصلي اوستايي را نيز مدنظر داشته است. ترجمة فارسي اين متن در ميان سالهاي 1600-1800 ميلادي فراهم شده است. موفقيت مترجم پهلوي در برگردان متن اوستايي كامل نيست و ترجمة سنسكريت غالباً ترجمة لفظ به لفظ تحرير پهلوي آن است و تحرير فارسي نيز همينطور. در مجموع، ترجمه هاي گوناگون از متن اوستايي خورشيدنيايش، كه ويژگي هاي آنهـا موضوع مقالة حاضر اسـت، نشان مي دهند كه مترجمان پهلـوي به ترجمه اي تقريباً تحت اللفظي روي آورده اند و مترجمان سنسكريت و فارسي بسيار بيش از متن اوستا به ترجمه و تفسيرهاي پهلوي نظر داشته اند.
چكيده لاتين :
Khorshid Niyāyišn is the first prayer of Khorde Avestā Book. Between 700-900 CE, its Pahlavi’s interpretation and translation was written and Nēryosang, in 1200 CE, translated it to Sanskrit. The Prayer's Sanskrit writing which is more recent, called "Sanskrit-Parsi".This writing without Pahlavi’s version is not intelligible, though apparently, Nēryosang had considered the main Avestan Text. Its Persian translation has been provided between 1600-1800 CE. The Pahlavi’s translator was not completely successful in rendering Avestan Text and Sanskrit’s translation often follows the translation of the Pahlavi’s Text word by word and the Persian translation is the same. Altogether, different translations from Avestan Text of the Khorshid Niyāyišn which is the subject of this essay, shows that Pahlavi’s translators, more or less, has resorted to literal translation, and Sanskrit and Persian translators had been considered Pahlavi’s interpretations and translations much more than Avestan Text.
