اثبات رخداد‌هاي سبكي با استفاده از آمار استنباطي (مطالعة موردي: تشبيهات حروفي در سبك عراقي)

The Proof of Stylistic Events by Using the Inferential Statistics (Case study: the Literal Similes in Iraqi Style)

سبك­ شناسي با مطالعة بسامد­ها سر و كار دارد؛ از همين رو، به كارگيري تحليل ­هاي آماري در ارزيابي­ هاي سبك­ شناسانه بسيار سودمند است. از آنجا كه آمارهاي توصيفي، هميشه نمي ­توانند نوسان­ هاي سبكي را توضيح دهند، استفاده از روش­ هاي آمار­ استنباطي از دقّت علمي بالايي در ارزيابي پديدار­هاي سبكي برخوردار خواهد بود. سبك­ سنجي، اصطلاحي است كه براي پژوهش­ هاي سبك ­شناسانة مرتبط با رايانه وضع شده است. در مقالة حاضر، نگارنده مي­ كوشد رابطة ميان فشردگي زاوية ساختمان تشبيه در شعر سبك عراقي را با بسامد انواع تشبيهات حروفي از لحاظ ساختمان در ديوان شاعران اين سبك با توجّه به گذار زمان، ارزيابي كند. از همين رو، با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون در نرم ­افزار رايانه ­اي spss به تحليل استنباطي آمار­ها مي­ پردازد. با توجّه به نتايج كمّي برآمده از نرم ­افزار spss كه گوياي ضريب همبستگي570/. و سطح معناداري 004/. در تبيين رابطة ميان متغيّر­ها (فشردگي زاوية تشبيه و بسامد تشبيهات حروفي) است و مقايسة اين اعداد با شاخص­ هاي تعريف شده براي ضريب همبستگي (دامنة ميان 1+ و 1ـ) و سطح معناداري (كوچك­تر از 01/. تا 05/.)، رابطة مثبت و مستقيم ميان متغيّرها تأييد مي­ شود؛ به زبان سبك ­شناسي، يعني فشرده ­تر شدن زاوية تشبيه و خيالي ­تر شدن آن در شعر سبك عراقي به معناي افزايش بسامد تشبيهات حروفي داراي ساختمان بسته ­تر و خيالي­ تر بوده و اين رخداد سبكي از هنجار­هاي مسلّط بر سبك دوره پيروي كرده است.

The stylistics deals with studying frequencies and repetitions; therefore, employing the statistical analyses in stylistic evaluations is very useful, Whereas the descriptive statistics cannot always explain the stylistic fluctuations, using of inferential statistics theories in evaluating stylistic phenomena will bear a very scientific accuracy. “Stylometry” is the term that has been coined for stylistic researches connected with computer. In present article, the author tries to evaluate the relationship between compression of angle of simile construction in Iraqi Style and frequency of literal similes from the respect of construction in the poets’ Divan of this Style in passing the time. Because of this, the author deals with inferential analysis of statistics by using the Pearson Correlation Coefficient in SPSS computerized software. These statistics come from the SPSS software out and express the correlation coefficient and significant level of relationship between variables (the compression of angle of simile and frequency of literal similes). Comprising these numbers with identified indicators for correlation coefficient and significant level, confirms the positive and direct relationship between variables. In stylistic words, i.e. to be much compressed the angle of simile in style of Iraqi style is equal to increase the frequency of literal similes that have much closed construction and this stylistic event has followed from the dominant norms of periodic style.