مفهوم و ابعاد « انگيزاننده‌هاي مهاجرت داوطلبانه متخصصان» صنعت نفت با تاكيد بر نقش و كاركردهاي مديريت منابع انساني: رويكردي سياستي

The Concept and Dimensions of "motivators of Self-initiated expatriates of Oil specialists" with an Emphasis on the Role and Functions of Human Resource Management: a Policy Approach

مهاجرت متخصصان از صنايع راهبردي و كليدي كشور يكي از دغدغه‌هاي اصلي انديشمندان و سياست‌گذاران در سطوح عالي است كه به صورت خاص، صنعت نفت كشور، آسيب‌هاي فراواني از اين موضوع ديده است. از آنجا كه تلاش براي واكاوي ابعاد اين مسئله و سعي در كاهش انگيزه‌هاي مهاجرت داوطلبانۀ متخصصان از كشور بسيار ضروري است، در پژوهش حاضر، ضمن مفهوم‌ پردازي و بررسي ابعاد انگيزاننده‌هاي مهاجرت داوطلبانۀ متخصصان در صنعت نفت كشور، با تأكيد بر نقش و كاركردهاي مديريت منابع انساني، اين عوامل رتبه‌بندي شده‌اند. بر اين اساس، پس از انجام مطالعات كتابخانه‌اي و طراحي مدل نهايي، اعتبارسنجي مدل براساس نظر متخصصان حوزۀ منابع انساني انجام شد و پرسش‌نامۀ نهايي كه به صورت مقايسات زوجي تدوين شده بود توسط ده نفر از متخصصان نفتي مهاجرت كرده از كشور، تكميل گرديد. براساس نتايج پرسش‌نامه‌ها كه با روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) تجزيه و تحليل شد، از ميان سه عامل مؤثر در انگيزه ــ يعني شخصيت، نوع شغل بين‌المللي و ويژگي جمعيتي ــ عامل شخصيت به عنوان مهم‌ترين عامل و از ميان چهار هدف انگيزشي ــ يعني پيشرفت شغلي، تغيير زندگي، انگيزۀ مالي و ماجراجويي ــ عامل پيشرفت شغلي بالاترين رتبه و اولويت را كسب كرد. توصيه‌هاي سياستي به منظور مديريت فضاي مهاجرت متخصصان در كشور، در بخش پاياني مقاله ارائه شده‌اند.

Expatriate of specialists from the key strategic industries of the country is one of the main concerns of thinkers and policymakers at the highest levels, which in particular, the country's oil industry has been hit a lot from this type of expatriate. Since attempting to study the dimensions of this issue and trying to reduce the Self-initiated expatriate of specialists from the country is very necessary, in the present study, while conceptualizing and analyzing the dimensions of the Self-initiated expatriate motivators of the country's oil industry with an emphasis on the role an‎d functions of human resources management have been ranked by these factors. Accordingly, after carrying out library studies and designing the final model, validation of the model was carried out (SANJESH) based on the opinion of experts in the field of human resources management and the final questionnaire, drawn up in a paired comparison, was completed by ten oil specialists that expatriated from the country. Based on the results of the questionnaires that analyzed by Analytic Hierarchy Process (AHP), among the three factors that effect in motivation - the personality, the type of international occupation and demographic characteristics - the factor of personality as the most important factor and among the four motivational goals -career development, change of life, financial motivation and adventure- factor Career development has top ranked and priority. The issue of policy recommendations for managing the immigration space of specialists in the country has been considered in the final section of the paper.