اثر بخشي آموزش بخشايش گري بر افزايش عواطف مثبت و همدلي زنان مطلقه تحت پوشش بهزيستي شهرستان دزفول

Efficacy Forgiveness on increasing positive emotions and empathy divorced women welfare city of Dezful

هدف از پژوهش حاضر، بررسي اثر‌بخشي آموزش بخشايش‌گري بر افزايش عواطف مثبت و همدلي زنان مطلقۀ تحت پوشش بهزيستي شهرستان دزفول در سال 1392 بود. پژوهش حاضر از نوع نيمه آزمايشي و كاربردي با طرح پيش‌آزمون – پس‌آزمون به‌همراه گروه كنترل و پيگيري بود. جامعۀ آماري پژوهش شامل 67 نفر از زنان مطلقه تحت پوشش بهزيستي شهرستان دزفول بود كه از بين آن‌ها، نمونه‌اي مشتمل بر 30 نفر با شيوۀ نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب، سپس آن‌ها به‌صورت تصادفي در دو گروه 15 نفره جايگزين شدند و مداخلۀ آموزشي به مدت 6 جلسه و هر جلسه 90 دقيقه، هفته‌اي يك‌بار براي گروه آزمايش اجرا شد. ابزارهاي پژوهش، پرسشنامه‌هاي انگيزه‌هاي بين فردي مرتبط با آسيب (1998)، عواطف مثبت و منفي (1988)، صفت همدلي باتسون (1997) بود؛ هر دو گروه از شركت‌كنندگان، قبل و بعد از مداخله و در دورۀ پيگيري به آن‌ها پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس و t همبسته و نرم افزار SPSS 22 تجزيه و تحليل شد. نتايج نشان داد كه آموزش بخشايش‌گري بر انگيزه‌هاي بين فردي مرتبط با آسيب و مؤلّفه‌هاي آن (اجتناب و دوري‌ انتقام) عواطف مثبت و منفي و همدلي تأثير مثبت معناداري داشته است.‌ لذا آموزش بخشايش‌گري، رويكردي مفيد و مناسب براي كاهش رنج‌هاي عاطفي و مشكلات برخاسته از طلاق زنان است.

The aim of this research was to determine the effectiveness of forgiveness training on increasing positive emotions and empathy of divorced women in Dezful’s welfare program in 2013. Thirty divorced women were randomly selected from the 67 women in Dezful’s welfare program. They were divided into control and experiment groups. Each group was given a pre-test, consisting of the Transgression- Related Interpersonal Motivations (1998) Questionnaires, Positive and Negative Emotions (1988) Questionnaires, Trait Empathy Batson (1997) Questionnaires. The experiment group participated in six sessions of training (90 minutes per week), and the control group did not receive any intervention. The post and follow-up tests were performed and data were analyzed using covariance analysis and t-test, using the SPSS 22 software. The results show difference between pre- and post-test data in the experiment group. The forgiveness training has the ability to positively impact interpersonal motivations related to emotional damages (such as avoidance, revenge), positive emotions, negative­ emotions and empathy, So, forgiveness training is a useful and effective approach to reduce the emotional suffering and problems arising from divorce in women.