كاني‌شناسي، خواص تكنولوژيكي و كاربردهاي صنعتي ذخاير كائولن در مناطق نيوشت و كبود كمر، شمال باختر ساوه، استان مركزي

Mineralogy, technological properties, and industrial application of kaolin deposits at Nivasht and Kabudkamar areas, northwest of Saveh, Central Province

ذخاير كائولن نيوشت و كبود كمر، در فاصله 25 كيلومتري شمال باختر ساوه، استان مركزي واقع گرديده­ اند. مشاهدات صحرايي و بررسي­ هاي سنگ ­نگاري نشان مي­ دهند كه اين ذخاير از نظر ژنتيكي محصول دگرساني سنگ­ هاي آذريني مثل آندزي- بازالت، تراكي ­آندزيت و توف آندزيتي به سن ائوسن بالايي هستند. در اين پژوهش، خواص فيزيكي، شيميايي و كاني ­شناسي ذخاير كائولن نيوشت و كبود كمر از نظر كاربردهاي صنعتي مورد بررسي قرار گرفته ­ا ند. بر اساس بررسي­ هاي كاني­ شناسي، كوارتز، كائولينيت، هالويزيت، موسكوويت- ايليت، مونت­موريلونيت، پيروفيليت، پلاژيوكلاز، هماتيت، گوتيت، آناتاز، آكرمانيت، آلونيت و يا ناتروآلونيت و تالك كاني­ هاي تشكيل دهنده­ اين دو ذخيره هستند. بررسي­ هاي بيشتر در مناطق مورد بررسي نشان داد كه خاك­ هاي رس كائولينيتي اين دو گستره بيشتر داراي رنگ پخت در گستره طوسي تا سفيد شيري هستند. بررسي پارامترهايي نظير قدرت جذب آب، مقاومت خشك، انقباض پخت، بازده پائين دمايي و مقادير اكسيدهاي اصلي آشكار مي­ كنند كه كائولن­­ هاي نيوشت و كبودكمر شرايط استاندارد مناسبي را براي استفاده در صنايع سراميك (كف و ديواره) دارا بوده هر چند كاربرد آنها در ساير صنايع، نياز به فرآوري بيشتر دارد.

Kaolin deposits in the Nivasht and Kabudkamar areas are located in ~25 km northwest of Saveh, Central province. Field observations along with petrographic examinations revealed that genetically these deposits are alteration products of igneous rocks such as andesi-basalt, trachy-andesite, and andesitic tuff of upper Eocene age. In this study, the physical, chemical, and mineralogical properties of the kaolin deposits in Nivasht and Kabudkamar were investigated on the basis of industrial applications. Based upon mineralogical data, the principal constituent minerals in both deposits are quartz, kaolinite, halloysite, muscovite-illite, Montmorillonite, pyrophyllite, plagioclase, hematite, goethite, anatase, akermanite, alunite and/ or natroalunite, and talc. Further investigations in the studied areas showed that the kaolinitic clays have mostly firing color within the range of milky white to dark gray. Consideration of parameters such as capability of water absorption, resistance in dry state, firing contraction, low thermal efficiency, and the values of major oxides demonstrated that the kaolins at Nivasht and Kabudkamar possess suitable standard conditions for application in ceramic (for floor and wall) industries, however, their application in other industries requires further processing.