مطالعه تطبيقي عملكردِ رسانه‌هاي جمعي در جريان‌سازي رسانه‌هاي اجتماعي از خبرِ فوت مرتضي پاشايي

A Comparative Study on the Function of Mass Media in Social Media Mainstreaming in Morteza Pashaei's Death Report

هدف اين مقاله مطالعه تطبيقي عملكرد رسانه‌هاي جمعي در جريان خبري‌اي است كه رسانه‌هاي اجتماعي پيرامون خبر فوت مرتضي پاشايي ايجاد كردند. 9 سايت خبري يا خبرگزاري برتر انتخاب و مطالب آن‌ها در سه بازه زماني پيش از فوت، از زمان فوت تا تشييع و هفته پس از تشييع تحليل شد. همچنين نيم‌ صفحه اول 24 روزنامه پر تيراژ كشور بررسي شد. از بين بخش‌هاي خبري صدا و سيما نيز پنج بخش خبري و شبكه‌هاي ماهواره‌اي خبري، بي‌بي‌سي فارسي، من‌ و تو و صداي آمريكا به روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند. سپس روند جريان‌سازي خبري استخراج و اقدامات هر يك از رسانه‌ها در مقاطع مختلف اين جريان خبري مشخص گرديد. براي تحليل داده‌ها از دو روش تحليل مضمون براي شناسايي مضامين و از روش تحليل محتواي كمي براي شمارش واحدهاي موجود در متن پيام‌ها استفاده شد. بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش سبقت رسانه‌هاي اجتماعي بر رسانه‌هاي جمعي در اين جريان‌سازي خبري مشهود است. در موج اول، رسانه‌هاي اجتماعي پيشتاز بودند. در موج دوم، رسانه‌هاي جمعي سعي كردند، عقب‌ افتادگي خود را از اين حجم عظيم خبري جبران كنند و به‌ سرعت وارد شده و تلاش نمودند با موج اول همراهي كنند. اما سرعت حوادث باعث مي‌شود ابتكار عمل از دست رسانه‌هاي جمعي خارج‌ شده و هيچ رسانه‌اي نتواند در موج سوم به مديريت مطلوب جريان خبري خود بپردازد. موج توليد محتوا در شبكه‌هاي اجتماعي، رسانه‌هاي جمعي را غافلگير مي‌كند و سايت‌هاي خبري با پوشش همه‌ جانبه خبري موضوع پاشايي، بيش از اين‌ كه به فكر جهت‌دهي به افكار عمومي باشند، به فكر جذب يا نگه‌داشتن مخاطبان خود هستند.

The purpose of this article is to provide a comparative study on the performance of mass media in Morteza Pashaei’s death report. 9 news sites or top news agencies were selected and their contents were analyzed in the three periods of before his death, from his death to the funeral ceremony and the week after the funeral. Also, the first half pages of the 24 news papers of the country with the largest circulations were surveyed. Five news sections of the IRIB, and the satellite news channels of BBC Persian, Manoto and Voice of America were selected using purposive sampling. Then, the process of mainstreaming was extracted and the actions of each of the media, in different sections of this news, were identified. The two methods of content analysis and quantitative content analysis were used to identify the contents and to count the present units in the text messages respectively. According to the findings of this research, the prevalence of the social media on mass media is evident in this news mainstreaming. Social media were at the fore front in the first wave. In the second wave, the mass media tried to recompense their retardation from this huge volume of news and they entered quickly and tried to accompany the first wave. But the speed of the events made the mass media to lose the initiative, so that no media can manage the flow of information in the third wave desirably.