ارزيابي توان اكولوژيكي كشاورزي و مرتعداري حوضه ماهنشان استان زنجان با هدف آمايش سرزمين

Ecological potential of agriculture and range management area for the purpose of land use planning Mahneshan

تلاش براي تحقق يك برنامه ريزي ملي جهت آمايش سرزمين، در راستاي بهره وري اصولي و متناسب با ويژگي‌‌‌‌­ هاي محيطي از منابع و داده هاي طبيعي، از فرآيند مهم توسعه پايدار بشمار مي ‌آيد. توسعه پايدار مفهوم جامعي است كه همه جنبه هاي زندگي بشر را در بر مي ‌گيرد و اجراي مدل‌هاي توسعه پايدار مستلزم دگرگوني ‌هاي وسيع در هر دو زمينه سياست ‌هاي ملي و جهاني است. در كشور ما شيوه بهره برداري از سرزمين، مخصوصاً اراضي كشاورزي بر اساس استعداد و توان اكولوژيك منطقه صورت نمي ‌پذيرد. بنابراين سعي اين مقاله بر آن است تا مقايسه ‌ اي بين كاربري اراضي موجود و توان اكولوژيك حوضه آبخيز ماهنشان در استان زنجان را بررسي نمايد. لذا تجزيه وتحليل امكانات و پتانسيل ‌هاي طبيعي حوضه از طريق ايجاد پايگاه داده ‌هاي جغرافيايي حاصل از گزارش هاي مطالعات پايه طبقه بندي و جهت نمايش و مكان دار كردن منابع اكولوژيك، وارد سامانه اطلاعات جغرافيايي(GIS) شده و مورد آناليز و ارزيابي قرار مي ‌گيرند. نقشه ‌هاي كاربري اراضي وضع موجود به كمك تصاوير ماهواره ‌اي استنتاج، ابتدا با روي هم اندازي لايه ‌هاي مختلف در محيط نرم افزاري (Arc/GIS) اقدام به تهيه واحد هاي همگن (پليگون هاي همگن) مي‌گردد سپس با بررسي بانك اطلاعات بدست آمده و با در نظر گرفتن توان منطقه و اهداف برنامه ‌ريزي، مدل ‌هاي ارزيابي اكولوژيكي منطقه بدست آمده كه بر روي پليگون هاي همگن اعمال و در نهايت بر اساس آن نقشه ‌ها جهت برنامه ريزي و پيشنهادات استخراج و تهيه مي ‌گردد. در اين كنكاش براي طبقه بندي وتعيين بهترين نوع استفاده از سرزمين، تناسب اجزاء واحد ‌هاي همگن اراضي در وضعيت فعلي وآتي با در نظر گرفتن شرايط اقليمي منطقه و با اولويت كاربري كشاورزي (زراعت آبي و زراعت ديم) مرتع و جنگل مورد بررسي قرار گرفته است.

Trying to achieve a national land use planning and productivity is a principle and in proportion of environmental features and natural resource data, this process development is important. The sustainable development is a comprehensive concept which is involved in all aspects of human life. and the implementation of sustainable development models requires extensive changes in both national and international policies. In some part our country the utilization of land is not based on ecological zone. Specially in agricultural land so the aim of this paper is to show the comparison of existing land use and watershed ecological zone in Mahneshan in Zanjan province. Therefore, to analyze the possibilities and of natural basin by creating a database of geographic. Date extracted from the report of basic studies and classification in order to show the location of the ecological resources and entered to a Geographic Information System (GIS). The existing land use map derived with the help of satellite images. Then, by overlaying different layers, homogeneous units (e.g. homogeneous Polygon) we produced the reviewing and results data base, with considering the region and planning objectivese and ecological assessment. In order to obtain the models that applied on homogeneous polygon. Finally, maps are prepared voided and extraction based on planning and suggestions. This report has been investigated and classified to determine the best type of land use, land suitability homogeneous entity in the current status and future, concerning the climate conditions and giving priority to agriculture land (dry land and irrigated agriculture), rangeland and forestry as well.