بررسي و ارزيابي وضعيت و گرايش مرتع در تيپ‌هاي گياهي منطقه‌ي علاء سمنان

An Investigation of Range Types Condition and trend in Ala region of Semnan

بيش از نيمي از مساحت كشور ايران را مراتع تشكيل مي­دهند كه به عنوان بستر تحولات اقتصادي و اجتماعي ايلات و عشاير ايران از اهميت ويژه­اي برخوردار است. شناسايي پوشش­گياهي و تعيين وضعيت مرتع با استفاده از روش­هاي شناخته شده ما را در استفاده بهينه و جلوگيري از تخريب و رعايت تعادل مورد نياز مرتع ياري مي­كند. منطقه علاء سمنان به دليل وسعت زياد و غناي گونه­اي به عنوان مرتع مورد توجه مي باشد كه در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفت. در اين مطالعه با استفاده از تصاوير ماهواره­اي و سيستم اطلاعات جغرافيايي و بازديد هاي ميداني نقشه­ي پوشش­گياهي و ليست فلوريستيك منطقه تهيه گرديد و براي ارزيابي وضعيت مرتع از روش 4 فاكتوره استفاده شد. در اين بررسي براي مطالعات پوشش گياهي منطقه علا، ابتدا در وسعت 3907/4 هكتار نقشه واحدهاي كاري تهيه گرديد. بر مبناي فرم­ها و جداول تنظيم شده درهر واحدكاري گونه­هاي مرتعي اصلي تشكيل­دهندۀ هر تيپ، مشخص و بر حسب غالب بودن، متوسط درصد پوشش تاجي گونه­ها نسبت به تعيين نام تيپ اقدام گرديد. سه تيپ گياهي غالب درمنه، درمنه- اسفند و تاغ در اين منطقه شناسايي شد. نتايج نشان داد كه وضعيت مرتع در منطقه مورد مطالعه با توجه به اندازه گيري­ها و برآوردها فقير مي­باشد و گرايش به سمت قهقرا مي­رود. بنابراين در اين مرتع اتخاذ شيوه­هاي مديريتي و همچنين نحوه­ي بهره­ برداري از آن بسيار حائز اهميت مي­باشد.

More than the half of Iran area included rangelands that are as important as an economic and social revolution bed of Iran tribes. Vegetation determination and rangeland statue detection using recognized methods help us for optimum using and destruction prevent and needed balance consideration of rangeland. Ala region of Semnan is considerable as a rangeland in order to great area and species rich that in this study was investigated. In this study vegetation map and floristic list of region was prepared using satellite images and geographical information system and desert visits and we use 4 factors method for rangeland statue analysis. In this study at the first working unit were provided in 3907.4 area for vegetation research of Ala region. Major rangeland species of each type for each working unit were identified based on regulated tables and forms and the type name was determined according to medium dominance of canopy. There dominant plant type was detected in this region included Artemisia, Holxylon and Peganum. The results show that rangeland statue in studied region is poor with considering measuring and estimations and tendency go toward retro gradation. So in this rangeland the management methods and their applying methods are so important.