پديد آورندگان :
محمود حسن، رحمان دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه مهندسي آبخيزداري , حبيب نژاد روشن، محمود دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه مهندسي آبخيزداري , غلامي، ليلا دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه مهندسي آبخيزداري
كليدواژه :
آب زيرزميني , حوضه لاجان , كاربري اراضي , كيفيت آب
چكيده فارسي :
كاربري اراضي موجب تغييراتي در كيفيت آب شده و بنابراين مطالعه حاضر تغييرات كاربري اراضي در سال‌هاي 1380 تا 1395 در حوضه آبخيز لاجان جنوب استان آذربايجان غربي با استفاده تصاوير ماهواره لندست 5 و 8 با سنجنده‌هاي TM و OIL و سيستم اطلاعات جغرافيايي انجام شد. نتايج نشان داد كه سطح مراتع و ديم به‌ترتيب 135/05 و 26/16 كيلومترمربع كاهش يافت، اما سطح كشاورزي آبي، اراضي مسكوني و اراضي باغي به‌ترتيب 112/75، 28 و 20/37 كيلومترمربع افزايش يافت. سپس 22 چاه منطقه به منظور كيفيت منابع آب زيرزميني حوضه لاجان در دو سال 1380 و 1395 جهت بررسي تغيير كاربري اراضي و پارامترهاي كيفيت شيميايي آب شامل باقي‌مانده املاح، اسيديته، هدايت الكتريكي، بي‌كربنات، كلر، سولفات، منيزيم، كلسيم، سديم، پتاسيم، نسبت جذب سديم و سختي كل انتخاب گرديد. غلظت يون‌هاي اصلي و غلظت املاح محلول توسط روش‌هاي استاندارد اندازه‌گيري گرديد. در نهايت عوامل مؤثر بر كيفيت نمونه‌هاي مورد مطالعه و كيفيت منابع آب زيرزميني براي كاربردهاي مختلف در هر دو سال ارزيابي گرديد. نتايج نشان داد كه منابع آب زيرزميني حوضه لاجان داراي تيپ بي كربناته بودند. نمودار ويلكاكس نشان داد كه بيش‌تر نمونه‌ها در رده مطلوب براي بخش كشاورزي قرار داشتند و نمودار شولر نيز بيان نمود كه منابع آب زيرزميني از نظر كاربرد شرب در دامنه خوب تا عالي و قابل شرب بودند. هم‌چنين نتايج نشان دادند كه تغييرات كيفيت آب وابسته به تغييرات كاربري اراضي رخ داده نبوده است.
چكيده لاتين :
The land use cause the changes in water quality and therefore this study, the changes study of land use in years from 2002 to 2016 in Lajan watershed of the southern province of West Azerbaijan created using Landsat 5 and 8 and satellite images of TM and OIL and also GIS. The results showed that the rangeland and rain-fed land area decreased about 135.05 and 26.16 km2, respectively, but the area of irrigated agriculture, residential land and garden land increased with amount of 112.75, 28 and of 20.37 km2, respectively. Then, 22 pits for water resources quality of underground in years 2002 and 2016 selected for the study of land use change and parameters of chemical quality including residual salts, pH, electrical conductivity, bicarbonate, chloride, sulfate, magnesium, calcium, sodium, potassium, and sodium adsorption ratio total hardness. The concentration of main ions and concentration of soluble salts measured by standard methods. Finally, the effective parameters on studied samples quality and water resources quality of underground evaluated for different applications in two years. The results showed that the water resources of underground in Lajan watershed had bicarbonate type. The Wilcox diagram showed that the more samples in the favorable category were for agricultural section and Schuler diagram also stated that the water resources of underground were in range of good to excellent for drinking application. Also, the results showed that the water quality changes did not depended to land use changes.
