كليدواژه :
امام حسن , تفسير قرآن , گونه‌شناسي روايات , روايات تفسيري , تفاسير مأثور
چكيده فارسي :
به استناد بسياري از آيات و روايات، ائمه اطهار تنها كساني هستند كه پس از خدا و پيامبر آگاهي كامل به معارف قرآن و مراد و مقصود آيات آن دارند. ائمه با توجه به نياز بشر، به تفسير و تبيين آيات قرآن كريم پرداخته‌اند. با توجه به اهميت و جايگاه ويژۀ گونه‌شناسي روايات در تفسير قرآن كريم از يك سو و كثرت روايات تفسيري اهل بيت از سوي ديگر، در اين مقاله، با توجه به اينكه تاكنون روايات امام حسن در تفسير گونه‌شناسي نشده، تنها روايات تفسيري امام حسن تحليل و بررسي شده است. هرچند روايات تفسيري حضرت نسبت به امامان ديگر اندك است، همين روايات اندك دست‌مايۀ خوبي براي كشف نگاه امام حسن به چگونگي تفسير است. بر اساس اين پژوهش، مهم‌ترين گونه‌هاي تفسيري روايات امام حسن عبارت است از: ذكر سبب نزول، بيان معني مفردات، بيان بطون آيات، تبيين آيات از راه بيان مصاديق، تبيين آيات الاحكام، ذكر جزئيات داستان‌هاي قرآن كريم، استناد و استشهاد به آيات، عمل به آيه با عمل به مفاد آن، علم قرائت، فضايل و خواص قرائت سوره‌ها و آيات. روش امام حسن در تفسير قرآن كريم عبارت است از: تفسير قرآن با سنت، استناد به قواعد زبان عرب. مباني قرآن‌شناختي امام حسن در تفسير قرآن كريم عبارت است از: هدايت گري قرآن و صيانت قرآن از تحريف
چكيده لاتين :
According to many verses and narratives, Shi'ite Imams are the only ones after God and the Prophet who have complete knowledge of the teachings of Quran, its meaning and the purposes of its verses. Considering human’s needs, the Imams have interpreted and explained the verses of Quran. Regarding the significance and special place of typology of narrations in the exegesis of the Quran on the one hand, and a multitude of other Ahl al-Bayt ’s interpretive narrations on the other, in this paper, since the kinds of the hadiths related from Imam Hasan have not been known so far, we study only the interpretive narrations of this Imam. Although, compared to other Imams, the interpretive narrations of Imam Hasan are scare, such few accounts are good means to find out the attitude of the Imam towards the exegesis of the Quran. Accordingly, the most important types of the interpretive narrations of Imam Hasan are as follows: mentioning the occasions of revelation, expressing the meanings of vocabularies, expressing the inner meanings of the verses, explaining the verses by citing the examples, explaining the verses of commandments, mentioning the details of the stories in the Quran, relying on the verses, acting according to the verse by regarding its contents, the science of the Quranic recitation, the virtues and features of readingsurahs and verses. The methodology of Imam Hassan in the exegesisof the Quran is interpreting it according to the tradition, relying on the rules of Arabic language. Imam Hasan'sfoundations in the exegesis of Quran isthe Quranic guidance and preservation of it from distortion
