تحليل تغييرات شاخص‌هاي پوشش‌گياهي در سنجنده‌هاي ماهواره لندست (مطالعه موردي: ارس‌زار‌هاي شرق پارك ملي گلستان و منطقه حفاظت‌ شده قرخود)

Analysis of Vegetation Indices Change in Sensors of Landsat Satellite Case Study: Persian juniper fields of East Golestan National Park and Ghorkhod Protected Area

امروزه كسب آگاهي و دانش در رابطه با پوشش گياهي و سلامت آن نقش مهمي را در مديريت مناطق حفاظت شده و حفاظت از گونه هاي گياهي و جانوري آن دارد. سنجش از دور فنآوري بسيار مفيدي است كه جهت بررسي پوشش گياهي از گذشته تاكنون نسبت به ساير روشها ارجحيت داده ميشود. استفاده از شاخصهاي پوشش گياهي در تعيين گستره پوشش گياهي يكي از راه هاي موجود در آشكارسازي تغييرات پوشش گياهي ميباشد. در تحقيق حاضر به دليل شرايط اتمسفري مناسب و درصد ابرناكي كمتر از 10 درصد از تصاوير ماه ژوئن سال هاي 1987 و 2016 و ماه مي سال 2003 مربوط به سه سنجنده TM ، ETM+ و OLI ماهواره لندست و از سه شاخص NDVI ، SAVI و EVI براي شناسايي و طبقهبندي پوشش گياهي منطقه مورد مطالعه استفاده گرديد. از روش Cross classification براي مقايسه شاخصهاي پوشش گياهي با نقشه پوشش اراضي تهيه شده از روش طبقهبندي هيبريد و انتخاب بهترين شاخص پوشش گياهي در طبقه بندي استفاده گرديد. ضريب كاپاي بهدست آمده از مقايسه نقشه پوشش گياهي با استفاده از شاخص NDVI و نقشه پوشش اراضي براي سالهاي 1987 ، 2003 و 2016 بهترتيب 87 / 0 ، 82 / 0 و 87 / 0 بود كه مقادير بالاتري نسبت به دو شاخص پوشش گياهي ديگر را در سه سنجنده دارا بود. همچنين نتايج آشكارسازي تغييرات سي ساله، بيانگر كاهش 27 / 9153 هكتار از ارسزارهاي منطقه مورد مطالعه بوده است كه 43 / 9092 هكتار از آن به طبقه اراضي مرتعي و 60 / 84 هكتار به اراضي باير تبديل شده است.

Today acquisition of knowledge regarding to the health of vegetation has an important role in the management of protected areas and conservation of plant and animal species. Remote sensing is a useful technology for investigation of vegetation since past to present that have priority over other method. Using vegetation indices in determination of the spatial distribution of vegetation is one of the ways for vegetation change detection. In this study, due to suitable atmospheric conditions and percentage of cloud cover less than 10%, the images of June 1987 and 2016 and May 2003, TM, ETM + and OLI sensors of Landsat and three vegetation indices, including NDVI, SAVI and EVI were used for the identification and classification vegetation cover. The cross-classification method was used to compare vegetation indices with land cover map which produced by hybrid classification and selecting the best vegetation index in classification. Kappa coefficient obtained from comparison of vegetation map using NDVI index and land cover map for 1987, 2003, and 2016 were 0.87, 0.82 and 0.87, respectively, which were higher than others. Also, the results of 30-year-old reveal a decrease of 9153.27 hectares of Juniperus in the studied area that 9092.43 ha were converted to rangelands and 60.84 ha to barren lands.