باز‌سازي ديرينه اقليمي و پوشش گياهي در حوضه دشت ارژن فارس در پليستوسن پاياني و هولوسن بر اساس مطالعه‌ي گرده‌هاي گياهي

Paleoclimate reconstruction and vegetation dynamic during Pleistocene and Holocene based on palynology at Dasht E Arzhan wetland ars Southwest Iran

به منظور مطالعه پوشش گياهي گذشته در تالاب دشت ارژن مغزه­اي به طول 960 سانتيمتر از اين تالاب برداشته شد. در ابتدا، مغزه تحت اندازه ­گيري پذيرفتاري مغناطيسي قرار گرفت. سپس نمونه­ ها باز شده و با توجه به پذيرفتاري مغناطيسي از آنها زير­نمونه تهيه شده، براي مطالعات گرده ­هاي گياهي آماده ­سازي شد. چهار نمونه تكه گياهي هم در طول مغزه برداشته شده و براي سن­ سنجي به آزمايشگاه راديوكربن پزنان لهستان ارسال گرديد. نتايج مطالعات سن­ سنجي بازه زماني 15000 ساله را نشان داد. از 15000 سال تا11000 سال قبل، پليستوسن پسين پوشش گياهي استپي با آب و هواي سرد و نسبي خشك غالب بوده است. گونه كوزينيا و خانواده اسفناجيان و درمنه كه در اوايل اين دوران به وفور مشاهده شده است حكايت از شرايط سرد پايان دوره يخبندان در اين دوران دارد. گونه هاي درختي از جمله جنگل­هاي بلوط و پسته-بادام تقريبا 10000 سال قبل ظهور كرده و در هولوسن مياني گسترش پيدا كرده ­اند. احتمالا در اين دوران بارش فصل گرم با افزايش نسبي بارش و دما شرايط مناسب براي رشد بلوط را فراهم آورده است. از 10000 سال قبل بيشتر گونه ­هاي گندميان در منطقه غلبه داشته ­اند. حدود 5700 سال قبل هولوسن مياني پوشش درختي غلبه پيدا كرده و الگوي تقريبا منظمي را تا عهد حاضر طي مي­كند. اين مشاهدات تاييد كردند كه اگر چه نوسانات در اقليم درطول هولوسن مياني و پسين رخ داده است، اما الگوهاي بارشي در اين منطقه از 6000 سال قبل به بعد به الگوي تقريبا ثابت امروزي رسيده است و در اين دوره گونه­ هاي درختي بلوط و جنگل­هاي پسته- بادام دراين محيط گسترده شده­اند. جنگل­هاي بلوط از حدود 5700 سال قبل شروع به رشد كرده اند. فاز دوم گستردگي در گونه ­هاي بلوط حدود 3000 سال قبل اتفاق افتاده، ظهور درخت گردو در اين دوره نيز قابل توجه است و نشان دهنده فعاليت انساني در اين دوره مي ­باشد.

Introduction Complex of climate related to topography and general circulation atmospheric interaction in Iran have been unintelligence. Modern climate in southwest Iran is governed by Red sea Trough and westerly depression and Siberian high pressure and in order to understanding of this complex we need to obtain the climate conditions of past. One of the best method for reconstruction of paleoclimate change based on reconstructs of vegetation dynamics by pollen count. This method the first time have applicateed by Van Zist and Bottema in northwest of Iran and continued by Stevense et all,2001 and 2006, 2012, and Djamali and et al, 2009,2012,2015 and Joens et al,2015. Safaei Rad, 2014 in Persian and Davoodi and et al, 2015 in Persian and Azizi et al, 2012 in Persian and Akbari et al,2016 in Persian. Arzhan wetland located on ′ 56 °51 تا ′ 59 °51 in sout west of zagros Fars province Iran. The climate parameter of this region show in table (1)