سنجش غناي حسي فضاهاي شهري: معرفي يك چارچوب تحليلي

جربة انسان از محيط شهري از طريق كانال‌هاي حسي متعدد بينايي، شنوايي، بويايي، چشايي، و لمسي، صورت مي‌گيرد. وسعت و عمق تجارب حاصله تحت عنوان مفهوم كلي «غناي حسي» قابل بررسي است. با وجود اين تاكنون به شهرها بيشتر از جنبة حس بينايي توجه شده و به ساير حواس توجه كافي نشده است و به اين ترتيب تجربة غناي حسي در شهرها كم و ضعيف است. گرچه تجربة حس بينايي نيز، با وجود جلب توجه بيشتر نسبت به ساير حواس، همچنان در شهرها ضعف‌هاي بسياري دارد. براي حل اين معضل در وهلة نخست بايد بتوان محرك‌هاي حسي گوناگون را در شهر ثبت كرد تا در گام بعدي به رفع كاستي‌هاي مربوط به هركدام از آن‌ها پرداخت. به اين ترتيب هدف از پژوهش پيش رو علاوه بر بيان اهميت دريافت‌هاي حسي متنوع در فضاهاي شهري، معرفي روشي مناسب براي برداشت سطح كيفي غناي حسي در فضاها است. از اين رو، پس از معرفي پيشينة مطالعات انجام‌شده در اين زمينه و معرفي روش‌هايي كه در سطح جهان براي برداشت و ثبت حواس در شهرها صورت گرفته ‌است، به منظور كاربردي كردن آن در فضاهاي شهري، خيابان گلشهر در شهر كرج نمونة موردي اين پژوهش شد و پس از آن روش پيشنهادي محقق براي برداشت سطح كيفي غناي حسي تحت عنوان «روش تركيبي حس‌سنجي محيطي» معرفي شده ‌است. كاربرد اين روش براي برداشت سطح كيفي غناي حسي در شهرهاي ايران منجر به حساسيت هرچه بيشتر طراحان شهري نسبت به همة كيفيت‌هاي حسي محيط مي‌گردد و از اين طريق، بعدي از منظر شهري، كه اغلب ناديده گرفته مي‌شود، بهبود خواهد يافت.