كشت مخلوط ارقام شبدر ايراني چند چين و يك چين روشي مناسب براي افزايش عملكرد كمي و كيفي علوفه

Mix Cropping of Multiy and One Cut Persian Clover, Suitable Method for Quantity and Qulity Forage Clover Increase

به منظور افزايش توليد علوفه در كشور، كشت مخلوط ارقام شبدرايراني چند چين و يك چين ساده‌ترين و كم هزينه‌ترين روش است. در اين آزمايش اختلاط بذر در پنج سطح (100-0، 0-100، 50-50، 60-40 و 40-60) و تراكم بذر در سه سطح 10، 15 و 20 كيلو‌گرم در هكتار در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار به مدت دو سال (93 – 1392)، در مزرعه مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج اجرا شد. نتايج دو ساله نشان داد كشت مخلوط شبدر ايراني رقم چند چين با رقم يك چين باعث افزايش 30 درصد عملكرد علوفه تر و32 درصد علوفه خشك نسبت به كشت خالص در رقم چند چين شد. همچنين كشت مخلوط باعث افزايش هشت درصد ميزان پروتئين در رقم يك چين نسبت به كشت خالص آن شد. به‌طوركلي در كشت مخلوط شبدر هر چه ميزان بذر رقم يك چين بيشتر شد كميت علوفه و با افزايش ميزان بذر رقم چند چين كيفيت علوفه افزايش يافت. نتايج به دست آمده از اين بررسي نشان داد بيشترين عملكرد علوفه خشك با 24/5 تن در هكتار از تراكم بذر 15 كيلوگرم بذر در هكتار و نسبت 50-50 (50 درصدكشت شبدر رقم چند چين+ 50 درصد شبدر رقم يك چين) حاصل شد. محاسبه نسبت برابري زمين نشان داد كه تركيب50 درصدكشت شبدر رقم چند چين+ 50 درصد شبدر رقم يك چين و ميزان بذر 15 كيلوگرم در هكتار با شاخص نسبت برابري زمين مساوي 18/2 براي علوفه تر، 99/1 براي علوفه خشك و 17/2 براي پروتئين برترين تيمار آزمايش است و به عنوان مناسب‌ترين مدل كشت مخلوط پيشنهاد مي‌گردد.

In order to increasing forage production in country, mix-cropping cropping of Persian clover cultivars (single and multi-cuts) is simple and cheap method. In this experiment, mixed seed with 5 level including 0-100,100-0,50-50,40-60, and 60-40 and seed density with 3 levels of 10,15 and 20 kg/ha has been carried out as a factorial design with the base of randomized completely block design (RCBD) in Seed and Plant Improvement Institute for two years (2012-13). The results of two years study showed that mix cropping of Persian clover (single and multi-cuts) cultivars caused 30% forage increase yield, 32% dry matter yield and 8% percentage crud protein with sole cultivation. In generally with increase seed rate of one cut cultivar in mix cropping caused higher forage quality and increasing of seed rate in multi-cut cultivar, created higher forage quantity. According to the obtained results, the highest dry matter yield with 5.24 t/ha was obtained from the treatment of 50% Persian clover (single cut) and 50% multiple cut Persian clover whit using 15 kg/ha seed rate. Computation of LER (Land Equivalent Ratio) showed that the treatment of 50% Persian clover (single cut) and 50% multiple cut Persian clover and seed rate 15 kg/ha with LER=2.18, 1.99 and 2.17 for forage yield, dry matter yield and percentage crud protein respectively and the best mix cropping model in clover agronomy recommended.