پديد آورندگان :
پيرسته انوشه، هادي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي يزد - مركز ملي تحقيقات شوري , امام، يحيي دانشگاه شيراز - دانشكده كشاورزي - بخش زراعت و اصلاح نباتات , روستا، محمدجواد مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان فارس - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي شيراز - بخش تحقيقات حفاظت خاك و آبخيزداري , هاشمي، الهه دانشگاه شيراز - دانشكده كشاورزي
كليدواژه :
تنش شوري , پروتئين هاي محلول , پرولين , جو , كلروفيل , مالون دي آلدئيد , محلول پاشي اسيد ساليسيليك
چكيده فارسي :
اگرچه نقش اسيد ساليسيليك بر تحمل شوري گياهان بهخوبي نشان داده شده است، ليكن براي درك بهتر
سازوكار‌هاي فيزيولوژيك آن به پژوهش‌هاي بيشتري نياز است. در اين پژوهش اثر محلولپاشي غلظتهاي اسيد ساليسيليك (صفر، 0/5، 0/1، 1/5 و 0/2 ميليمولار) بر ويژگيهاي بيوشيميايي و عملكرد دانه جو رقم نصرت در شرايط غيرشور و شور (بهترتيب 2 و 12 دسي‌زيمنس برمتر) در مركز ملي تحقيقات شوري در استان يزد در سالهاي زراعي 92-1391 و 93-1392 مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه تنش شوري باعث افزايش محتواي پروتئين هاي محلول، پرولين آزاد، مالون دي‌آلدئيد و نشت يوني به ترتيب به ميزان 22/1، 147/7، 87/2 و 102/9 درصد شد، درحاليكه شاخص پايداري غشا و غلظت كلروفيل هاي a و b را بهترتيب به ميزان 33/2، 31/4 و 59/3 درصد كاهش داد. تنش شوري همچنين باعث كاهش معنيدار عملكرد دانه به ميزان 34/2 و 40/9 درصد (بهترتيب در سالهاي اول و دوم آزمايش) شد. محلولپاشي اسيد ساليسيليك باعث تعديل اثر منفي تنش شوري گرديده و افت عملكرد دانه در اثر تنش شوري از 42/1 درصد در تيمار بدون محلولپاشي به 27/3 درصد در تيمار 1/5 ميليمولار در سال اول و از 43/7 درصد در تيمار بدون محلول پاشي به 33/8 درصد در تيمار 0/1 ميليمولار در سال دوم كاهش يافت. محلولپاشي اسيد ساليسيليك باعث افزايش پروتئينهاي محلول، پرولين آزاد، غلظت كلروفيلهاي a و b و كاروتنوئيدها و همچنين شاخص پايداري غشا گرديد و از سوي ديگر ميزان مالون دي‌آلدهيد و نشت يوني را كاهش داد. نتايج نشان داد كه اسيد ساليسيليك در شرايط غيرشور و شور بهترتيب تا غلظتهاي 0/2 و 1/5 ميليمولار اثر بهتري بر گياه جو داشتند. نتايج كلي اين آزمايش نشان داد كه محلولپاشي اسيد ساليسيليك با بهبود ويژگيهاي بيوشيميايي گياه جو، باعث بهبود تحمل گياه به شوري و كاهش اثر منفي تنش شوري و افزايش عملكرد دانه آن مي‌شود.
چكيده لاتين :
Although role of salicylic acid (SA) in enhancement of salinity tolerance of plants has been well shown,
more researches are needed for better understanding of its physiological mechanisms. In this experiment, the effect of different SA concentrations (0, 0.5, 1.0, 1.5 and 2.0 mM) was examined on biochemical attributes and grain yield of barley cv. Nosrat under non-saline and saline conditions (2 and 12 dS.m-1, respectively) during 2012-13 and 2013-14 growing seasons at the National Salinity Research Center, Yazd, Iran. Salt stress enhanced soluble proteins content, free proline, malondialdehyde and electrolyte leakage by 22.1%, 147.7%, 87.2% and 102.9%, respectively. However, membrane stability index as well as concentrations of chlorophyll a and b reduced by 33.2%, 31.4% and 59.3%, respectively. Salt stress also decreased grain yield by 34.2% and 40.9% in the first and second year, respectively. Salicylic acid reduced the negative effect of salt stress on grain yield, therefore, SA foliar application decreased the rate of grain yield reduction under saline condition from 42.1 in
no-SA to 27.3% in 1.5 mM in the first year and from 43.7% in no-SA to 33.8% in 1.0 mM in the second year. This mitigation could be related to biochemical attributes, as SA at different concentration levels enhanced soluble proteins content, free proline, concentration of chlorophyll a and b and carotenoids as well as membrane stability index, and reduced malondialdehyde and electrolyte leakage. It can be concluded that SA had better effect up to 2.0 and 1.0 mM under non-saline and saline conditions, respectively. In Genral, SA with reducing negative impact of salt stress on biochemical attributes could improve salinity tolerance and increase grain yield of barely cv. Nosrat.
