اثر محلول‌پاشي روي، آهن و منگنز بر عملكرد و محتواي عناصر غذايي دانه گلرنگ (Carthamus tinctorius L)

Effect of foliar application of Zn, Fe and Mn on seed yield and micronutrient contents of safflower (Carthamus tinctorius L)

به منظور بررسي اثر محلول ­پاشي عناصر روي، آهن و منگنز بر رشد، عملكرد و محتواي عناصر دانه گلرنگ آبي رقم پديده، آزمايشي در سال­هاي زراعي 92-1389 (به مدت سه سال) در ايستگاه تحقيقاتي چرداول در استان ايلام در خاك­ هايي با محتواي روي، آهن و منگنز قابل استفاده پايين اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي (نه تيمار) شامل 1- شاهد (بدون محلول‌پاشي)، 2- محلول‌پاشي با آب، 3- محلول‌پاشي سولفات روي، 4- محلول‌پاشي سولفات منگنز، 5- محلول‌پاشي سولفات آهن، 6- محلول‌پاشي توأم روي و منگنز، 7- محلول‌پاشي توأم روي و آهن، 8- محلول‌پاشي توأم آهن و منگنز و 9- محلول‌پاشي توأم روي، آهن و منگنز بود كه در قالب طرح بلوك ­هاي كامل تصادفي با سه تكرار مورد ارزيابي قرار گرفتند. تجزيه واريانس داده­ ها نشان داد كه اثر محلول­پاشي عناصر بر عملكرد دانه و روغن گلرنگ معني­دار بود. مقايسه ميانگين­ها نشان داد كه تيمار محلول ­پاشي همزمان روي، آهن و منگنز با 1472 كيلوگرم در هكتار، بيشترين عملكرد دانه را داشته و افزايش عملكرد دانه نسبت به تيمارهاي شاهد (بدون محلول‌پاشي) و محلول‌پاشي با آب، به ترتيب 12/9 و 12/4 درصد بود. نتايج مربوط به عملكرد روغن دانه نيز نشان داد كه تيمارهاي محلول‌پاشي توام روي، آهن و منگنز و محلول­پاشي توأم روي و منگنز به ترتيب با 421 و 414 كيلوگرم در هكتار در گروه آماري برتر قرار گرفته و با تيمار شاهد تفاوت معني‌داري داشتند. بر اساس نتايج آزمايش حاضر، بهترين تيمار براي حداكثر عملكرد دانه گلرنگ، محلول ­پاشي توأم روي، آهن و منگنز و در مورد عملكرد روغن، محلول‌پاشي توأم روي و منگنز بودند.

This experiment was conducted to determine the effect of zinc (Zn), iron (Fe) and manganese (Mn) foliar application on seed yield and nutrient contents of irrigated safflower during three years (2010-2013) in a soil with low concentration of available Zn, Fe and Mn. The experiment was conducted in Chardavol field station in northern Ilam province, Iran. Experimental treatments included; control (without Zn, Fe and Mn application), foliar application of water, and foliar application of Zn, Fe, Mn, Zn+Mn, Zn+Fe, Fe+Mn and Zn+Fe+Mn using randomized complete block design with three replications. Results indicated that the effect of foliar application of micronutrients on seed and oil yield of safflower was significant. Mean comparison showed that the highest seed yield was obtained from foliar application of Zn+Fe+Mn with 1472 kg.ha-1which was 12.9 and 12.4 percent higher than seed yield in control (without foliar application) and foliar application of water, respectively.. Seed oil yield was significantly higher in foliar application of Zn+Fe+Mn (421 kg.ha-1) and Zn+Mn (411 kg.ha-1) in comparison with control. It can be concluded that highest seed yield and seed oil yield were obtained from foliar applications of Zn+Fe+Mn and Zn+Mn, respectively.