روش‌هاي اصلاحي در تربيت اخلاقي قرآن كريم

The Fostering Methods in the Moral Training of the Holy Quran

تربيت اخلاقي، نقشي بسيار مهم در سلامت روح انسان و سعادت فرد و جامعه دارد. بدين‌سان تربيت اخلاقي يكي از مهم‌ترين موضوعاتي است كه هميشه مورد توجه دانشمندان، محققان، اساتيد دانشگاه و مربيان مدارس بوده است. شايان ذكر است كه در دين مقدس اسلام، به اخلاق و تربيت اخلاقي توجه فراواني شده است؛ به طوري كه يكي از مهم‌ترين اهداف نزول قرآن كريم، تربيت اخلاقي، تهذيب انسان و پرورش افراد آراسته به فضايل اخلاقي است. در بين مباحث تربيت اخلاقي، روش‌هاي تربيتْ مهم‌ترين بخش تربيت اخلاقي است و موفقيت مربي در گرو روش‌هايي است كه براي پرورش متربي به كار مي‌بندد. به همين جهت، خطيرترين و دشوارترين مرحله از فرايند تربيت اخلاقي، تعيين و تشخيص روش، و استفاده و به كارگيري صحيح و مٶثر آن است. در موضوع، تقسيم‌بندي‌هاي گوناگوني ارائه شده كه جامع آن، تفسير روش‌ها به دو بخش ايجادي ـ پرورشي و اصلاحي ـ حذفي است. بر همين اساس، نگارنده در اين پژوهش با محوريت آيات قرآن كريم، چهار روش تذكر، انذار، تنبيه و تغافل را به عنوان «روش‌هاي حذف و اصلاح رذايل اخلاقي» بررسي نموده است.

The moral training has a great role in the health of the soul and the happiness and welfare of human being and the community; hence, the ethical education is one of the most important issues which have been paid attention by scholars, researches and university’s professors and school instructors. It should be mentioned that the holy Islam has been giving a considerable observation to ethics and moral education; as one of the most important goal of the Quran revelation is the moral education, the purification of the soul (self) and training persons blooming in moral virtues. Among the moral education, the educational methods are of the most important part of the moral education and the success of the instructor depends on the methods which have been selected to train the educated. For this, the most difficult and accurate step in the process of the moral education is to determine and realize the method and to use and provide it truly and effectively. In the matter, it has been presented different categories that the comprehensive classification of them is the commentary of the methods in two sections: creativity-training and fostering-elimination. According to this, the author in this note with the pivot on the verses of the holy Quran has examined four methods: notification, alerting, punishment and pretend to be unconscious as “the eliminating and innovating methods of the vices” (evil manners).