بررسي اثر مقادير مختلف كلسيم و منيزيوم بر تغييرات سلولي تكويني ريزغده هاي - سيب زميني در شرايط درون شيشه اي

The effects of different concentrations of CaCL2 and MgSO4 on histological-cellular variation of microtubers in Solanum tuberosum In vitro conditions

گياه سيب زميني (Solanum tuberosum L .)، گياه زراعي و بسيار مهم دنيا است. روش­ تكثير اين گياه عمدتا از طريق غيرجنسي است. روش­هاي مرسوم و سنتي در تكثير غير جنسي گياه با مشكلات مهمي مواجه است. اما ريزغده­هاي سيب زميني حاصل از كشت بافت جايگزين مناسبي براي غده­هاي بذري است. هدف از اين پژوهش بررسي اثر غلظت‌هاي مختلف CaCl2 و MgSO4 در محيط‌هاي كشت در شيشه بر تغييرات سلولي تكويني ريز غده‌هاي حاصل از كشت بافت اين گياه است. در اين پژوهش از محيط‌هاي كشت آزمايشگاهي جامد و مايع براي تهيه گياهچه استريل والقاي ريزغده زايي استفاده شد. در محيط­هاي ريزغده­زايي غلظت هر يك از تركيبات حاوي كلسيم و منيزيوم 0، 0/5، 1، 1/5 و 2 برابر حد تعيين شده در محيط‌كشت استاندارد MS در نظر گرفته شد. ريزغده­زايي درتناوب نوري صورت گرفت. به منظور بررسي‌هاي تكويني و تشريحي ريز غده‌ها، پس از تشكيل ريزغده ها، ابعاد طولي و عرضي آنها، تغييرات تعداد و ابعاد سلول‌ها و محتواي نشاسته در سلول‌هاي بافت پارانشيم پوست و مغز سنجيده شد. نتايج آماري معني‌دار نشان داد در غلظت‌هاي مختلف CaCL2 بيشترين تعداد رديف‌هاي سلولي متعلق به محيط‌كشت با غلظت نيم تا يك برابر غلظت اين تركيب در محيط‌كشت استاندارد بود و از نظر تعداد دانه‌هاي نشاسته ريزغده‌هاي تكوين يافته در محيطي با غلظت برابر با غلظت استاندارد اين تركيب درمحيط‌كشت، بيشترين مقدار را نشان دادند. در گروه‌هاي MgSO4 هر چند حضور حداقل مقدار منيزيوم براي تشكيل ريز غده ضروري است اما بر تغييرات سلولي بافتي ريزغده‌ها و ميزان نشاسته اثر آماري معني‌داري ندارد. بنابراين غلظت‌هاي استاندارد محيط‌كشت از اين دو تركيب تا نيمي از مقدار آن‌ها، بهترين محيط در كيفيت ريزغده‌ها مي‌باشد.

The potato (Solanum tuberosum L.) is one of the most important agricultural plants in the world. It is propagated predominantly by asexual methods. The traditional methods for asexual propagation of the plant faced important problems. Therefore, the seed tubers can be replaced by micro tubers produced by tissue culture. The aim of this study is search about effect of different concentrations of CaCL2 and MgSO4 in media culture In vitro in histological - cellular variations of the microtubers. In this study solid and liquid MS media were used to prepare sterilized seedlings and micro tuberization.The concentrations of 0, 1/2, 1, 3/2 and 2 times more than standard concentrations of the mentioned compounds in MS medium were used in separate induction media . Induction was done in the alternating photoperiod. In order to the developmental and anatomical studies cross sections of microtubers was prepared and studied by light microscopy.The number of cell rows, the dimensions of the cells and the starch content of the parenchymal tissues of microtuber were analyzed. the results showed significant variations in histological features of the microtubers developed in media containing different concentrations of macronutrients. CaCL2 with concentrations of 0.5 to 1 time more than standard concentration in MS medium yielded maximum number of cell rows and maximum starch granules content. However, the presence of a minimum amount of magnesium is essential for the formation of the micro tubers. But there is no statistically significant effect on cellular changes of microtubers and starch content.