كليدواژه :
اشتغال , توليد , تراز تجاري , صنعت چوب , تجارت
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: بخش صنعت چوب مشاغل مستقيم و غير مستقيم ايجاد مي‌كند و با ايجاد ارزش افزوده نياز داخل را برطرف و مي-تواند تراز تجاري را مثبت كند. صنعت چوب باعث ارزش افزوده منابع غير چوبي مانند پلاستيك، شيشه و مواد ساختماني نيز مي‌شود و يك منبع درآمدزاي ريالي و ارزي براي كشور حتي بدون اتكاء به منابع جنگلي داخلي مي‌باشد. شرايط موجود بخش صنعت چوب با بررسي كمي وضعيت واردات، توليد و اشتعال، صادرات و تراز تجاري فرآورده‌هاي چوبي مشخص مي‌شود.
مواد و روش‌ها: روش شناسي تحقيق تحليلي و توصيفي بوده و با استفاده از اطلاعات جمع آوري شده ميزان اشتغال و توليد و از طرف ديگر تعرفه‌ها و تجارت انواع فرآورده هاي چوبي بررسي خواهد شد. اطلاعات اوليه به صورت كتابخانه‌اي، پايگاه‌هاي داده‌اي و مصاحبه با نمونه گيري خوشه‌اي براي بنگاه‌هاي هر بخش صنعت چوب جمع‌آوري شد و سپس مقدار كمي توليد، اشتغال و تجارت براي هر گروه محصول، استان و ايران محاسبه گرديد.
يافته‌ها: يافته هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه در حال حاضر تعداد نفرات مشغول به كار در صنعت چوب معادل 100513نفر در 4204 بنگاه اقتصادي مي‌باشد و بخش مبلمان با 59026 نفر در 2197 بنگاه اقتصادي بيش از نيمي از كل اشتغال اين صنعت را در اختيار دارد و در ساير بخش‌ها 41487 نفر در 2007 كارگاه يا كارخانه مشغول به كار مي‌باشند. از اين تعداد در بخش درب چند سازه چوبي معادل 16385 نفر در 685 كارگاه يا كارخانه و در نهايت در بخش روكش كردن اوراق فشرده چوبي 6358 نفر در 250 كارگاه يا كارخانه مشغول به فعاليت مي-باشند. استانهاي گيلان، تهران، مازندران، آذربايجان غربي و خراسان رضوي بيشترين تعداد كارگاه يا كارخانه و نفرات مشغول به كار در صنعت چوب را دارند. در اين ميان استان گيلان با 18030 نفر در 835 كارگاه يا كارخانه بيشترين ميزان اشتغال را به خود اختصاص داده است. هرچند صنعت مبلمان بخش قابل توجهي از اشتغال در صنايع چوب را به خود اختصاص داده است؛ اما داراي تراز بازرگاني منفي مي باشد. البته زيربخش‌هايي از مبلمان سازي كه وابسته به فنون بومي است (خاتم و منبت كاري) بدليل ارزآوري داراي تراز بازرگاني مثبت مي‌باشند. بخش صنايع مبلمان با ميانگين تعداد 27 نفر شاغل در هر بنگاه در زمره صنايع كوچك طبقه بندي مي‌شوند. صنعت پاركت داراي ظرفيت قابل توجهي در توسعه اشتغال صنايع چوب مي باشد. در حال حاضر تنها 0/7 درصد از بازار مصرف پاركت به توليد داخلي اختصاص داشته و باقي نياز كشور از طريق واردات تأمين مي‌گردد.
نتيجه‌گيري: دولت با تعرفه واردات مناسب، ممنوعيت صادرات مواد خام و صادرات بخشي از مصنوعات با تعرفه تشويقي، از ايجاد ارزش افزوده و اشتغال حمايت كرده است، ولي تراز تجاري اكثر بخش‌هاي صنعت چوب منفي است. افزايش كشورهاي دارنده تعرفه ترجيهي و محصولات بومي باعث گسترش بازارهاي كارآمد براي ايران خواهد شد.
چكيده لاتين :
Background and objectives: Wood industry creates the direct and indirect jobs, and has an
added value, also requirements of Iran can be eliminated and then the trade balance is positive.
The wood industry performed added value to other materials such as plastic, glasses and
building materials, and also, wood products have revenues to Rial and foreign currency even
without reliance on forest resources. The import, production and employment, exports and trade
balance reflect the status of wood industry.
Materials and methods: The methodology of the research was analytical and descriptive, and
the number of employments and productions values and also, tariffs and trade of various wood
products were investigated by using the published data. Basic information is gained through
library research, databases and interviews with entrepreneurs based on cluster sampling, and
then quantity values of products, employment and trade calculated for each manufacturing
section, province and Iran.
Results: The results of the research show that employments quantity of wood industry is
100513 man in 4204 firms, and furniture section has a 59026 man in 2197 firms that more than
half of total employment in this industry, and the employments quantities of other sections are
41487 man in 2007 firm. In there, sections of composites doors and veneered panels have 16385
man in 685 firm and 6358 man in 250 firms, respectively. Provinces of Gilan, Tehran,
Mazandaran, West Azarbaijan and Khorasan Razavi have the most employment and firm in this
industry. The most of employment rate is performed at province of Gilan with 18030 man in
835 firms. Often, furniture sections of wood industry have a negative trade balance. However,
some of the furniture subsections are related to local technology such as inlay and woodcarving
have revenues and positive trade balance. The section of furniture with 27 man in each firm is
relatively small. Production of wooden flooring has an employment rate in wood industry, only
but 0.7 percent of the internal demand is produced in within country and other demend values
imported.
Conclusion: The government performed the proper import duty, a ban on exports of raw
materials, the products exports with persuasive duties. In this way, wood industry has supported
to creation of added value and employment, but the trade balance is negative in the most parts of
the wood industry. The endemic productions and adding countries with Preferential Tariff will
develop the efficient markets for Iran.
