رابطه ابعاد فرزندپروري ادراك‌شده با سبك‌هاي مقابله‌اي و مقايسه آن بين دختران نوجوان تيزهوش و عادي

The relationship betweenperceived parenting styles dimensions and coping stylesand their comparison betweengiftedandnormaladolescent girls

هدف: هدف پژوهش حاضر، مطالعه رابطه ابعاد سبك‌هاي فرزندپروري و سبك‌هاي مقابله­ اي بود. ازآنجاكه هوش به‌ عنوان يكي از مؤلفه‌هاي شناختي مي ­تواند استفاده از سبك‌هاي مختلف را توجيه كند، به تفاوت اين رابطه در نوجوانان دختر تيزهوش و عادي نيز پرداخته شد. روش: اين پژوهش از نوع همبستگي و طرح پژوهشي از نوع پس ­رويدادي بود. جامعه پژوهش شامل دختران (14– 19 سال) شهر تهران بود. با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تعداد 137 نفر از بين دانش آموزان دختر تيزهوش و عادي شهر تهران انتخاب شدند و به پرسشنامه ­هاي سبك‌هاي فرزندپروري ادراك‌شده و سبك‌هاي مقابله ­اي پاسخ گفتند. براي تحليل داده‌ها از ضريب همبستگي، رگرسيون گام‌به‌گام و آزمون Z استفاده شد. يافته­ ها: نتايج نشان داد در كل نمونه، سبك مقابله‌اي اجتناب- گريز با بعد محبت از سبك‌هاي فرزندپروري رابطه منفي دارد. در دانش آموزان تيزهوش بعد كنترل از سبك‌هاي فرزندپروري ادراك ‌شده به‌صورت معكوس پيش‌بيني كننده‌ي سبك مقابله‌اي اجتناب – گريز است و در دانش آموزان عادي همين بعد توانست به‌طور معكوس استفاده از سبك مقابله ­اي طلب حمايت اجتماعي را پيش‌بيني كند. به‌علاوه در دانش ­آموزان تيزهوش، بعد محبت رابطه مستقيمي با سبك مقابله طلب حمايت اجتماعي داشت كه آزمون Z نشان داد اين رابطه در دو گروه عادي و تيزهوش تفاوت معناداري دارد. نتيجه­ گيري: اين نتايج حاكي از تأثيرسبك‌هاي فرزندپروري در سبك‌هاي مقابله ­اي فرزندان بودند. اين تأثير مي‌تواند با توجه به ويژگي‌هاي فرزندان مثل توانايي شناختي متفاوت باشد.

Aim: The aim of the present research was to study the relationship between dimensions of parenting styles and coping style. Since that intelligence, as an important cognitive component, could clarify the use of different styles, this relationship was compared in two groups of gifted and normal students. Methods: It was a correlation and Ex post facto research. The community of the study was gifted and normal 14-19 ages females of Tehran. The sample (137 female high school students, 34 gifted and 103 normal) was selected via cluster sampling and completed coping styles and perceived parenting styles questionnaires. Data was analyzed by correlation coefficient, stepwise regression and z-test. Results: The results showed that there was a negative relationship between avoidance – flight coping style and warmth dimension of parenting styles in total sample. For gifted students, control dimension of parenting style predicted avoidance-flight coping style reversely and for normal students, control dimension predicted reversely the use of seeking social support coping style. Moreover, warmth dimension of parenting style had a positive relationship with seeking social support coping style in gifted students, and Z-test showed that this relationship significantly different between two groups. Conclusion: These results indicated the effect of parenting styles on children’s coping styles. This effect maybe different based on children’s characteristics like cognitive ability.