مقايسه سبكي گاه نگاري پيكرك هاي انساني شهر سوخته با فرهنگ هاي همجوار در دوره مفرغ

Comparing Style and Chronology of Human Figurines of Shahr-I Sokhta with Adjacent Cultures in the Bronze Age

در شهر سوخته، پيكرك­ ها يكي از مواد و اشياي فراواني هستند كه نشان‌دهنده‌ي بخشي از هنر و وضعيت كلي جامعه آن زمان بوده ­اند. بررسي انواع پيكرك ­هاي انساني شهرسوخته در دوره مفرغ نشان مي­ دهد كه نظير اين پيكرك­ ها در محوطه­ هاي داخل و هم‌جوار ايران به‌طور وسيعي پراكنده بوده است. اين پيكرك ­ها نشان‌دهنده، عقايد و باورهاي ديني و تأثيرات زيست‌محيطي منطقه شهرسوخته و تبادلات فرهنگي با ديگر مناطق هستند. تحليل­ هاي انجام‌شده در مورد پيكرك­ها بر اساس مقايسه سبكي و گاه نگاري شهرسوخته با حوزه‌هاي مرتبط فرهنگي صورت گرفته است. يكي از پرسش‌هاي مهم اين است كه آيا شباهت پيكرك­ هاي انساني شهرسوخته با مناطق ذكرشده، ازلحاظ بازه­ي زماني هم در يك دوره قرارگرفته يا صرفاً شباهت­ هاي سبكي دارند. در اين مقاله تحليل ­هاي ما با در نظر گرفتن ارتباطات تاريخي بين محوطه­ هاي بزرگ دوره مفرغ، بر اساس گاه نگاري از محوطه‌هاي مجاور و حتي دورتر و هم­چنين بررسي­ هايي در انواع پيكرك ­هاي شهرسوخته با شباهت­ هاي بين اين محوطه­ ها انجام‌شده است. هرچند ازلحاظ عملكردي شايد پيكر ك­ها در نقاط گوناگون باهم متفاوت بودند، اما در بحث شباهت­ها و تاريخ­ گذاري ­ها نشان ­دهنده تأثيرپذيري، تعامل و هم­زماني پيكرك ­هاي انساني شهر سوخته بافرهنگ‌هاي هم­زمان ديگر است.

The figurines are one of the most important objects in Shahr-I-Sukhta, which indicate the parts of the contemporaneous art and the general social condition. An investigation on the human figurines from Bronze Age of Shahr-I-Sukhta suggests the similarities between Iran and other neighboring regions. The figurines show the beliefs and attitudes, environmental effects, and interregional cultural exchanges of Shahr-I-Sukhta with other regions. The analysis of this study is basically based on the chronology and stylistic comparison mad between Shahr-I-Sukhta and other connected regions. One of the most important questions is the contemporaneity or mere stylistic similarity of figurines to which the chronology of neighboring and remote sites, historical relations of the Bronze Age and the similarities of Shahr-I-Sukhta figurines with other areas were investigated. Considering chronology and similarities, however, figurines are functionally different; they suggest reciprocal effects, exchanges, and contemporaneity. As there are many comparison problems in studying per-historic figurines, focusing on chronological communication development is not for sure even if they are satisfactory mainly due to the fact that the environment and beliefs themselves both are the issues that might be differed among the