عنوان مقاله :
رابطهي شانس و مسؤوليت اخلاقي در نگاه تامس نيگل
پديد آورندگان :
خزاعي، زهرا دانشگاه قم , تمدن فرد، فاطمه دانشگاه قم
كليدواژه :
شانس اخلاقي , تامس نيگل , مسؤوليت اخلاقي , اختيار , ارادهي آزاد
چكيده فارسي :
از نظر تامس نيگل مسؤوليت اخلاقي و شانس اخلاقي دو نوع قضاوت دربارهي شأن اخلاقي فاعلاند كه اولي حاصل چشمانداز دروني به خودمان و جهان و مبتنيبر اختيار است و دومي حاصل چشمانداز خارجي و مبتني بر عوامل خارج از كنترل. او با طرح چهار نوع شانس منتج، محيطي، سازنده و علّي، همهي اعمال انسان را خارج از كنترل او ميداند. لذا مسؤوليت اخلاقي را به نفع شانس اخلاقي رد ميكند. مقالهي حاضر بعد از تحليل رابطهي شانس و مسؤوليت اخلاقي ازنظر نيگل، واكنش ديگر فيلسوفان به ديدگاه او را در قالب سه رهيافت انكار، پذيرش و عدمانسجام بيان ميكند و نتيجه ميگيرد كه نيگل با تمناي ارادهي آزادِ مطلق براي بشر از يك سو و پررنگ كردن تأثير عوامل شانس بر عمل از سوي ديگر، اختيار و مسؤوليت اخلاقي انسان را منكر شده و ديدگاهي غيرقابلهضم درمورد انسان ارائه ميدهد.
عنوان نشريه :
انديشه ديني
عنوان نشريه :
انديشه ديني