نقش ديوانسالاران ايراني در گسترش تشيع در دكن عصر بهمني ها (مطالعه‌ي موردي ميرفضل‌الله اينجوي و محمود گاوان)

The role of the Iranian bureaucrats in promoting Shiism in Deccan during the Bahmani period ( case study: Mir Fazl – Allah Injoy and Mahmud Gavan )

مناطق مختلف هند از جمله دهلي و دكن، محل ظهور ديوان سالاران ايراني بزرگي بود كه صدها سال به حكومت‌هاي مسلمان در تمشيت امور سياسي و نظامي ياري رساندند. مهاجرت اين ديوان سالاران به هند بنابر علل گوناگون و تحت شرايط خاصي صورت‌ پذيرفت. انتخاب اين برهه زماني و اهميت آن، به سبب حضور ديوانسالاران بزرگ ايراني و تأثيرات بالاي آنان در حكومت سني مذهب بهمني بوده است و با توجه به شبهه برخي از محققان و به خصوص مستشرقان مبني بر نشر و گسترش اسلام و از جمله تشيع از طريق شمشير و نيروي نظامي از ضرورت زيادي برخوردار است. مسئله اساسي اين پژوهش تبيين اقدامات اين ديوانسالاران جهت ترويج تشيع در دكن مي‌باشد. نتيجه اين پژوهش كه با روش توصيفي-تحليلي و تبيين تاريخي سامان يافته، حاكي از آن است كه ديوانسالاران ايراني با تقيه و بدون تحريك اهل سنت و حكومت وقت و با حفظ روابط دوستانه با آنان، با دعوت از شيعيان به دكن، تربيت شاگردان، ساخت مسجد و مدرسه و واگذاري مناصب به ايرانيان، به گسترش فرهنگ ايراني و مذهب تشيع پرداختند و با تحت نفوذ قرار دادن پادشاهان بهمني، باعث ترويج تشيع و گسترش آن به دست آنان گرديدند.

Different regions of India such as Delhi and Deccan were the advent place of prominent bureaucrats who helped the Muslim governments with managing the political and military affairs for hundreds of years. These bureaucrats migrated to India due to a variety of reasons and under the special conditions. The reason for choosing the mentioned period of time and its importance is the presence of the Iranian bureaucrats and their high influence on Sunni government of Bahmanids. The necessity of this research is being considered regarding the dubiety of the orientalists based on the expansion of Islam and Shiism by the sword and military forces. The basic subject in this research is to clarify the actions of Iranian bureaucrats to spread Shia sect in Deccan (Sunnite community of Bahmani sect).The research method has been descriptive-analytic and the results demonstrated that the Iranian bureaucrats developed the Iranian culture and Shia sect without stimulating Sunnite people and the government, keeping peaceful relations with them , inviting Shiites to Deccan , training students , building mosques and schools and assigning posts to the Iranians, and by influencing the Bahmani kings, the Iranian bureaucrats made them spread Shiism.