مقايسه تطبيقي آيين مرگ در بين مسلمانان و زرتشتيان و بررسي ميزان تأثيرپذيري آنها از يكديگر

مرگ‌انديشي و انديشه پايان هستي انسان يكي از دغدغه‌هاي بشر از ابتداي پيدايش بوده و هست. در اين خصوص آموزه‌هاي مختلفي در فرهنگ‌هاي جوامع مختلف، اعم از ديني و غيرديني، شكل گرفته كه طيف وسيعي از انكار همه آنچه بعد از حيات است تا آموزه فروغ جاودانه در جهان بعد را در بر مي‌گيرد. اديان الاهي با تكيه بر آموزه‌هاي غيربشري در خصوص اين مسئله ماوراء‌الطبيعي گزاره‌هاي كامل‌تر و مفصل‌تري عرضه كرده‌اند كه مي‌تواند دورنمايي شفاف‌تر براي پيروانشان به ارمغان آورد. در اين ميان، دو دين اسلام، به عنوان مدعي خاتميت اديان، و دين زرتشت، به عنوان مدعي كهن‌ترين اديان الاهي، هر كدام به‌تفصيل اين انگاره را با بياني شيوا به تصوير كشيده‌اند. مقايسه اين دو تصوير از مرگ به همراه آموزه‌هاي پيشيني و پسيني آن تشابهات و تفاوت‌هاي شگفت‌انگيزي را نمايان مي‌كند كه مي‌تواند نكات آموزنده‌اي را در بر داشته ‌باشد. اين نوشتار در پي آن‌ است كه با مقايسه تطبيقي نگاه به مرگ به عنوان يكي از مهم­ترين آيين‌هاي گذار بين دو دين، تشابهات و تفاوت‌هاي اين دو و ميزان تأثير و تأثر آنها از يكديگر را معين كند.

from the very beginning of the world human being has been preoccupied with the fact of death and the end of life. Regarding death, there are various instructions in different cultures either religious or irreligious including a wide range of beliefs from the eternal world to denial of whatever after life is. It can be claimed that Divine religions, relying on non-humanly teachings, supply their followers with a more brightened perspective through a comprehensive and consistent package of instructions about this supernatural subject. Amongst the religions, Islam as the termination of divine ones and Zoroastrianism as the oldest religion separately explained the subject of death in a clear method. A comparison between these explanations along with their pre-instructions and post-instructions indicates some amazing similarities and differences including some informative points as well. The present article aims at investigating and comparing the views of Islam and Zoroastrianism on death rituals according to the instructions of transmission, surveying their influences on each other as well.