بررسي فقهي حقوقي ماليت اعضاي بدن انسان

Legal and Jurisprudential consideration of human organ’s value

امروزه توسعه دانش پزشكي درباره انسان و اعضاي بدن وي، باعث گرديده تا مسائل پيچيده اي مانند جداسازي و پيوند اعضاي بدن و در خلال آن بحث خريد و فروش اعضا، وصيت و هبه آن ها در حوزه مطالعات فقهي و حقوقي مطرح شود. از اين رو بررسي اين مسائل به دليل تبيين مشروعيت آن از اولويت برخوردار است. يكي از مقدمات تبيين حكم اوليه اين موضوعات اين است كه وضعيت ماليت اعضاي بدن انسان در فقه و حقوق روشن گردد، لذا اين نوشتار با روش توصيفي تحليلي و از نوع داده هاي كتابخانه اي در ابتدا تعريف و تقسيمات اعضاي بدن و شرايط ماليت اشيا در فقه و حقوق را مورد بررسي قرار داده، سپس با توجه به ادله جواز جداسازي اعضا، ملاك هاي ماليت اشيا مانند منفعت محلله مقصوده عقلايي، تقاضاي مردم و بناي عقلايي كه منعي از طرف شارع درباره آن نيامده و همين عدم منع دليل بر امضاي شارع است، چنين نتيجه گرفته است ماليت اعضاي بدن انسان، وابسته به چگونگي وضعيت نقل و انتقال آن ها دارد. آن دسته از اعضايي كه نقل و انتقال آن ها با مانع ذاتي يا قانوني مواجه باشد، بنا به استدلال هاي ارائه شده، ماليت ندارد، اما آن دسته از اعضايي كه نقل و انتقال آن ها داراي منعي نباشد، داراي ماليت است و حق مالي شمرده مي شود. بنابراين احكام و آثار مال بر آن ها جاري مي شود

Nowadays, the development of medical knowledge about human and his organs has caused that many complex issues include organ harvesting and transplantationand also buying and selling organs and their will and testament and donation at the same time has been discussed in the field of legal and jurisprudential studies. Hence, due to explain the legitimacy, studying these issues should be prioritized. One of the premises of the first sentence explanation for these issues is that, the value condition of human organs should be clarified in law and jurisprudence. So, this article follow the descriptive-analytic approach and it is a library data study. At first, this study analyzed the definition and the distribution of organs and the things value condition in law and jurisprudence. Then, with regard to the arguments of permissibility of organs harvesting, the objects’ value criteria such as interest for rational purposes, people demand, and other rational approaches that aren’t prohibited by the legislator – and this is the reason for legislator signing, it has concluded that the human organs value are depending on how they are transplanted. Those organs which are faced with some inherent and legal restriction, don’t have any values due to the aforementioned arguments. But those organs that their transplantation didn’t face with legal restriction, should have their own value and they are considered as a financial right. So, the rules and effects of wealth should be considered for them.