روش‌شناسي ترتّبي رويارويي امام علي عليه السلام با خوارج با تأكيد بر نهج‌البلاغه

Ordered Methodology of Imam Ali`s Confrontation with Khawarej

خوارج بعد از واقعه صفين، امام علي عليه السلام را تكفير كردند و از ايشان درخواست توبه نمودند. از آنجا كه امام عليه السلام آنها را افرادي گمراه مي‌دانست از راه‌هاي مختلفي تلاش كرد تا با آنان وارد جنگ نشود. آن حضرت در اين زمينه از راهكارهاي فرهنگي، سياسي و نظامي بهره برد و توانست هزاران نفر از آنها را از هلاكت نجات دهد. روح حاكم بر سيره امام عليه السلام در برابر تمامي مخالفان از جمله خوارج تكفيري مدارا و پرهيز از كشتار و خشونت بود، ولي امام با چند هزار نفري كه به هيچ يك از روش‌هاي روشنگرايانه امام پاسخ مثبت ندادند و تسليم نشدند، بلكه جنگ را انتخاب كردند، ناگزير به جنگ شد. در اين پژوهش سيره امام علي عليه السلام در مورد روش‌هاي رويارويي با خوارج تكفيري بررسي شده است و طي آن با بهره‌گيري از منابع تاريخ و سيره و آموزه‌هاي نهج البلاغه، نحوه برخورد امام علي عليه السلام با خوارج تبيين ‌گرديده و ثابت ‌شده كه حضرت از هر روشي براي جلوگيري از ريختن خون آنها بهره برده است.

After the battle of Seffin, Khavarej viewed Imam Ali (a) to become pagan and wanted him to repent. As Imam knew their distortion, tried much not to fight them. He used cultural, political and military working methods and rescued thousands of them from distortion. Imam's main purpose in confrontation with all his opponent including Khavarej was tolerance and refusing from killing and avoidance from violence. At last, some thousands of Kavarej refused Imam and preferred to fight him and, in this way, Imam found no other remedy than fighting. In the paper, Imam Ali's manner of life with regard to his method of contribution with Khavarej has been studied and with reliance on historical sources and teaching of Nahj ul-Balaghah it has been proved that Imam has tried to prevent blood shed.