نقدي بر نظريه تجلي در بهاييت

نظريه تجلي در زمره تأثيرات يا تقليداتي است كه بهاييت از عرفان داشته است. طبق تعاليم آيين بهاييت، عالم هستي از سه مرتبه تشكيل شده است؛ عالم حق، عالم امر و عالم خلق. منظور از عالم حق ذات باري تعالي است كه غيب مكنون است و از شدت تنزه هيچ ارتباطي با عالم هستي ندارد. در نظريه تجلي، براي رفع نياز عوالم ديگر به ذات حق واسطه‌اي به نام مظهر امر در نظر گرفته مي‌شود كه محل تجلي اسماي الاهي است. پيامبران اولوالعزم مصداق اين واسطه هستند كه حقيقتي واحد دارند و آخرينشان، بنا به اعتقاد بهاييان، ميرزا حسينعلي نوري (بهاءالله) است. با توجه به خصايصي كه براي مظهر امر نام برده مي‌شود نظريه تجلي سر از الوهيت و حلول و اتحاد درمي‌آورد. اين پيامدها از نظر فلسفه اسلامي باطل است. در اين مقاله مي‌كوشيم اركان و پيامدهاي نظريه تجلي را با توجه به ديدگاه انديشمندان مسلمان نقد و بررسي كنيم.

In accordance with the teachings of the Baha'i Faith, universe is composed of three stages: the universe of right, the universe of affair and the universe of creation. The purpose of the universe of right is God. God in his universe is the divine hidden being and has nothing to do with the other universe because of his transcendental being. According to the theory of Tajalli, we need an intermediate to compensate the being of God in other universes. This intermediate is called the symbol of affair and crystallized in Major Prophets like Abraham, Jesus, Muhammad, and _according to Baha'i faith_ Bahaullah. The theory of Tajalli leads finally to unity with god. These outcomes are rejected in Islamic philosophy.This paper is an attempt to analyze the elements and outcomes of the theory of Tajalli and finally to prove that this theory is void and wrong. The authors have used the ideas of Islamic theologians, philosophers and mystics during this work.