تحليلي بر دلايل شكل‌گيري اعتقاد به ايزد بانوان در ايران باستان

بشر در تاريخ ديرپاي خود از ‌انديشه‌هاي ديني متنوعي بهره‌مند بوده است. پرستش مادر- خدايان، يكي از انواع آنهاست. تنديسه‌هاي فراوان به دست آمده از حفاري‌هاي انجام‌شده در مناطق گوناگون، مؤيد وجود سنت پرستش مادر- خدايان و ايزدبانوان، كهن‌ترين سنت مذهبي، در جهان قديم است. اين سنت به مثابه يكي از باورهاي پراهميت ايران باستان نيز درخور بررسي است. مقاله پيشِ رو به بررسي برجسته‌ترين ايزدبانوان ايران باستان، مانند اناهيتا، اشي، دئنا، ارشتات، پارندي و چيستا، مي‌پردازد كه روزگاري به شدت مورد احترام بودند و معابد بي‌شماري به خود اختصاص داده‌ بودند. همچنين تحليلي است از جايگاه و كاركردهاي لاهوتي و ناسوتي زنان در ايران باستان، و نقش آن در شكل‌گيري پرستش اين ايزدبانوان.

Humankind has had various religious thoughts during the history, and worshiping of “Mother Goddesses” is one of them. Plenty of statues being found in different regions corroborate that worshiping of “Mother Goddesses” is the oldest custom in ancient world. We can study this custom as one of the most important beliefs in Ancient Iran. Anahita, Asi, Daena, Arashtat, Parendi and Chista are some Goddesses of ancient Iran, which are still worshiped by many people and many temples are devoted to them. This article attempts to verify the metaphysical and humane roles of women in ancient Iran and their influences on forming these Goddesses.