تأثير تغيير اقليم بر ارزيابي تناسب اراضي برخي از محصولات ديم در منطقه مياندوآب

Climate Change Impact on Land Suitability Evaluation for Some Rainfed Crops in Miandoab Region

در عصر حاضر، باتوجه به اهميت امنيت غذايي، درك اثرات تغييرات اقليم در تناسب اراضي براي توليد محصول به يك مسئله مهم تبديل‌شده است.هدف اصلي اين تحقيق، بررسي اثرات تغييرات اقليمي بر تناسب اراضي محصولات مختلف ديم در منطقه مياندوآب، تحت سناريوي اقليم فعلي و تغيير اقليم در آينده بود. براي اين منظور از مدل ترازا و آلماگرا در محيط سامانه تصميم ­گيري ميكروليز استفاده شد. مدل آلماگرا ارزيابي تناسب واحدهاي مختلف اراضي براي تي پ­هاي بهره ­وري انتخابي و مدل ترازا، يك تخمين تجربي از كمبودهاي زيست‌اقليمي را فراهم مي­كند. داده ­هاي مورفولوژيكي و آزمايشگاهي از 11 خاكرخ شاهد موجود در منطقه مطالعاتي اخذ و وارد پايگاه داده ­هاي خاكي (SDBm) شد. داده­هاي آگرواكولوژيكي از سازمان هواشناسي كشور به­دست آمد و وارد پايگاه داده­هاي اقليمي (CDBm) گرديد. سناريوهاي انتشار گازهاي گلخانه ­اي به­ عنوان سناريوي آينده تغيير اقليمي،از ميان مدل­ هاي كارگروه بين­ الدولي تغيير اقليم (IPCC)انتخاب شد.نتايج نشان داد كه در شرايط فعلي اولويت كشت ديم در اكثر واحدهاي اراضي مختلف با نخود، خربزه و گندم بوده ولي در آينده به‌صورت گندم، نخود و خربزه خواهد بود.مهم­ترين عوامل محدودكننده خاكي نيز شامل شوري، بافت، زهكشي و آهك بودند.به ­جز در مورد گندم، اثر خالص تغييرات اقليمي در تناسب اراضي براي محصولات نخود و خربزه منفي است. درنتيجه، در شرايط تغيير اقليم، منطقه موردمطالعه براي توليد نخود و خربزه ديم مناسب نيست. از دست دادن رطوبت با افزايش شاخص خشكي در محيط مدل ترازا نشان داد كه به نظر مي­رسد كه در آينده سناريو كشت ديم به‌طورجدي توسط تنش آب تحت تأثير قرار گيرد.

Nowadays, considering the importance of food security, understanding the impact of climate change on land suitability for crop production has become an important issue. The main goal of the present research was to evaluate the climate change impacts on different rainfed crops land suitability under current and future climate change scenario in Miandoab region. For this purpose, Terraza and Almagra models were used in MicroLEIS DSS environment. Almagra model provides evaluation of the suitability of different land units for selected utilization types and Terraza model provides an experimental prediction for bioclimatic deficiency. Morphological and analytical data were obtained from 11 control soil units and saved in the SDBm soil database. Agro ecological data were obtained from Iran Meteorological Organization and saved in the CDBm climate database. Greenhouse gas emission scenarios were selected as future scenarios of climate change from models of Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). The results revealed that, in the present conditions and in most of the different land units, the suitability order of crops are chickpea >melon> wheat. However, in the future it will be wheat> chickpea> melon. The most important soil limiting factors were salinity, texture, drainage, and lime content. The net effect of climate change on land suitability is negative, except for wheat, and therefore, in climate change conditions, the study area is unsuitable for production of chickpea and melon as rainfed crops . Loss of moisture with increasing drought index in the Terraza model showed that, in future, rainfed cultivation scenario seems to be highly affected by water stress.