جايگاه روايات سبب نزول، كاركردها و معيارهاي نقد آنها در تفسير اطيب البيان

Position of Sabab al-Nozoul Narrations, their Functions and Criteria for Criticism in Atyab al-Bayan Commentary

يكي از علوم ضروري براي تفسير قرآن، آگاهي به سبب نزول آيات است. مفسران و قرآن‌پژوهان نيز به سبب نزول و نقش‌آفريني آن در فهم قرآن توجه داشته، و به اشكال گوناگون از آن بهره برده‌اند. روايات سبب نزول مي‌تواند كاركردهاي گوناگوني همچون تعيين معناي واژه، تعيين زمان نزول آيات و سور، تبيين آيات الاحكام، تبيين مبهمات و متشابهات، تبيين جزئيات مربوط قصص قرآن به‌ويژه آيات مربوط به حوادث زمان پيامبر (ص) داشته باشد. اين مقاله با روش توصيفي ـ تحليلي به بررسي جايگاه روايات اسباب نزول، كاركردها و معيارهاي نقد آنها در تفسير اطيب البيان كه يكي از تفاسير شيعي معاصر به‌ حساب مي‌آيد، پرداخته است. پس از مطالعۀ كامل تفسير، ابتدا، اطلاعات جامع و كلي دربارۀ جايگاه روايات سبب نزول و ميزان بهره‌مندي و كيفيت نقل آنها ارائه شده، و سپس، به بيان كاركردهاي آن روايات در تفسير پرداخته ‌شده است. بيان ملاك‌هاي نقد و تحليل روايات سبب نزول از منظر سيد عبدالحسين طيب، به همراه تحليل انتقادي آن ملاك‌ها، آخرين بخش مقالۀ حاضر را تشكيل مي‌دهد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه مفسر اطيب البيان نگاهي كاملاً انتقادي به روايات سبب نزول دارد و از معيارهايي براي نقد و تحليل روايات و حل تعارض ميان متعارضات بهره برده است.

'Times New Roman',serif; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US; mso-bidi-language: Knowledge to the cause of revelation of the Qur'an is one the important sciences for understanding the Quran. Commentators and Qur'an scholars pay attention to Sabab al-Nozoul and its function for understanding of the Qur'an. So, they apply them in various types. Sabab al-Nozoul Narrations have different functions in exegesis such as: Explaining of the meaning of the word, determining of the time of revelation of surah and verses, explaining of the law verses, explaining of the ambiguous verses, explaining of the details of the Qur'an stories specially Prophet Mohammad story. This research through descriptive - analytical method is going to study position of Sabab al-Nozoul narrations, their Functions and their Criticism Criteria in Atyab al-Bayan Commentary as a contemporary Shiite interpretation. After a complete study of the interpretation, comprehensive and detailed information regarding Sabab al-Nozoul narrations, amount of benefit and quality of quotation will be presented. Then functions of this kind of Hadith in Atyab al-Bayan will be clarified. Lastly, expressing of criteria of criticism and analysis of Sabab al-Nozoul narrations based on Sayyed abdoul Husein Tayeb point of view and their critical analysis are presented. The result shows that the author of Atyab al-Bayan have a very critical approach to Sabab al-Nozoul narrations and apply some criteria for analysis them as well as solving the confliction among them.