يونش هدف‌هاي مولكولي با استفاده از باريكه‌هاي يوني همدوس و ناهمدوس

Ionization of the molecular targets using the coherent and incoherent ion beams

يكي از جنبه هاي مهم و جالب يونش هدف هاي مولكولي با استفاده از باريكه هاي يوني، تداخلي است كه بين باريكه هاي پراكنده شده از مراكز پراكندگي به وجود مي آيد. تجربه نشان داده است كه الگوهاي تداخلي اي كه با استفاده از باريكه هاي همدوس و ناهمدوس به وجود مي آيند، تفاوت هاي كوچك ولي مهمي با يكديگر دارند. لحاظ كردن منشاء اين تفاوت ها در رهيافت هاي نظري معمولاً دشوار و حتي غيرممكن است. در اين پژوهش، مدلي نظري براي مطالعه ي سطح مقطع جزيي سه گانه يونش مولكول هيدروژن با استفاده از باريكه هاي پرتابه اي همدوس پيشنهاد شده است. در اين مــدل، سطح مقطع يونش از برهم نهي سطح مقطع هاي تقريب "دو مركز مؤثر" با يك و دو موج كولني به دست مي آيد. نتايج حاصله براي برخورد پروتون با مولكول هيدروژن با داده هاي تجربي مقايسه شده اند. مقايسه نشان مي دهد كه آثار تداخلي ناشي از برهم نهش دو سطح مقطع جزيي با الگوي تداخلي مشاهده شده براي باريكه ي پروتوني همدوس توافق بسيار خوبي دارد.

One of the important and interesting aspects of the ionization of the molecular targets using the ionic beams is the interference which occurs between the beams scattered from different molecular scattering centers. Experience has shown that the interference patterns occurred using the coherent and incoherent beams have some small but important differences with each other. The taking into account of the origin of these differences by theoretical approaches is usually difficult even impossible. In this research, a theoretical model is proposed to study the triple differential cross sections of ionization of hydrogen molecules by coherent projectile beams. In this model, the ionization cross section is obtained by a superposition of the partial cross sections in the two-effective-center (TEC) approximation with one and two Coulomb waves. The obtained results for collision of protons with hydrogen molecules are compared with experimental data. Comparison shows that the interference effects due to the superposition of the two partial amplitudes are in good agreement with the interference patterns observed for the coherent proton beam.