آثار آتش‏هاي عمدي بخش كشاورزي بر محيط زيست (مطالعه موردي:استان اصفهان)

ايران، گرچه با دوازده درصد سطح زير كشت، رتبه‏ي سوم در تعداد و تنوع محصولات كشاورزي را در دنيا دارد؛ اما رتبه‏ي بالاي 140 از   231 كشور در شاخص‏هاي زيست محيطي، بيان‏گر عدم توجه كافي آن به حفظ محيط زيست است. امروزه سوزاندن بقاياي گياهي، در جامعه‏ي كشاورزي ايران، به يك فرهنگ تبديل شده است. در اين مطالعه به مروري بر مطالعات قبلي، نتايج مصاحبه حضوري با كشاورزان و دهيارانِ شهرهاي مختلفِ استان اصفهان و دلايل آتش زدن عمدي مزارع و بقاياي گياهان، آثار نامطلوب آن بر محيط زيست، تاثيرات مثبت حضور اين مواد براي كشت‏هاي بعدي، معرفي كابردهاي آ‏ن‌ها در صنايع مختلف و نقش آموزش جامعه روستايي پرداخته مي‏شود. نتايج اين مطالعه نشان داد از مهم‌ترين دليل سوزاندن عمدي، آماده‏سازي سريع مزرعه براي كشت بعدي و يا نابودي آفات خصوصا حشرات جوانه‏خوار در فصل بهار مي‏باشد؛ در حالي كه آتش، نه تنها موجب كاهش حاصل‏خيزي خاك، افزايش فرسايش آبي و بادي، نابودي ميكروارگانيسم‏هاي بسيار مفيد و آلودگي‏هاي هوا مي‏شود؛ بلكه با برهنه شدن سطح خاك، كاهش نفوذ آب باران، ايجاد رواناب‏هاي سطحي، افزايش تبخير و نياز به آبياري بيش‏تر مي‏شود. همچنين اين بقايا، نه تنها منابع غذايي مفيدي براي كشت بعدي محصول است بلكه مي‏توان در صنايع مختلف از جمله صنعت چوب و كاغذ، صنعت پرورش گل و گياه (قارچ)، صنعت توليد انرژي و خود صنعت كشاورزي استفاده گردند. آموزش جامعه‏ي كشاورزان، توسعه صنايع تبديلي در روستا، پژوهش‏هاي كاربردپذير كردن بقاياي كشاورزي و تقويت مشوق‏هاي لازم دولتي از مهم‏ترين اقدامات لازم مي­باشد.