بررسي مقايسه ايي تأثير برنامه بازگشت به اجتماع و برنامه‌هاي روان درماني سنتي بر شدت علائم و مهارتهاي ارتباطي و تعاملي بيماران رواني مزمن

Comparison of the Effect of Community Re-entry Program (CRP) and Conventional Psychotherapy Programs on Symptoms Severity and Communication and Interaction skills of Persons With Severe Mental Disorders

مقدمه: نقائص در مهارتهاي اجتماعي و زندگي بيماران رواني مزمن و عدم رضايتمندي از داروهاي موجود، يك دليل منطقي را براي ايجاد مداخلات جديد بوجود آورده است. برنامه بازگشت به اجتماع يكي از چند برنامه مرتبط با مهارتهاي زندگي اجتماعي و مستقل است كه اطلاعات و مهارتهايي را به بيماران رواني مزمن آموزش مي‌دهد. هدف از اين مطالعه، بررسي مقايسه‌اي شدت علائم و مهارتهاي ارتباطي و تعاملي بيماران رواني مزمن بعد از آموزش برنامه بازگشت به اجتماع و برنامه‌هاي روان درماني سنتي مراكز روزانه شهر همدان انجام گرفت. روش كار: مطالعه حاضر بصورت نيمه تجربي با طرح پيش آزمون- پس آزمون بود. به اين منظور 40 بيمار مبتلا به اختلالات رواني مزمن (اسكيزوفرنيا و اختلال خلقي) مراجعه كننده به مراكز توانبخشي سرپايي شهر همدان بصورت در دسترس انتخاب شدند و با استفاده از وش تصادفي ساده در دو گروه آموزش برنامه بازگشت به اجتماع (20 مورد) و برنامه‌هاي روان درماني سنتي (20 مورد) قرار گرفتند. گروه آزمون برنامه بازگشت اجتماع را در 16 جلسه آموزشي 60-90 دقيقه‌اي، بصورت 2 روز در هفته به مدت دو ماه دريافت كردند و گروه روان درماني سنتي هم در طي اين مدت از خدمات كاردرماني و مشاوره معمول مركز استفاده مي‌كردند. بيماران در هردو گروه قبل و بعداز اجراي برنامه آموزشي توسط پرسشنامه مهارتهاي ارتباطي و تعاملي (ACIS: Assessment of Communication and Interaction Skill) و مجموعه مقياس علائم مثبت و منفي (PANSS: Positive and Negative Syndrome Scale) مورد ارزيابي قرار گرفتند. جهت تحليل اختلاف ميانگين‌ها در دو گروه از آزمون من- ويتني استفاده شد. يافته‌ها: بيماران گروه برنامه بازگشت به اجتماع در مقايسه با گروه روان درماني سنتي پس از اجراي برنامه‌ها در ابعاد مبادله اطلاعات (001/0 = P)، روابط و مناسبات (0001/0 = P) و نمره كل (0001/0 = P) از پرسشنامه مهارتهاي ارتباطي و تعاملي و در بعد علائم مثبت (01/0 = P) از پرسشنامه مجموعه مقياس علائم مثبت و منفي، تغيير معناداري را نشان دادند. نتيجه گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش، اجراي برنامه بازگشت به اجتماع در مقايسه با برنامه‌هاي روان درماني معمول مراكز روزانه، نقش مهمي را در بهبود مهارتهاي ارتباطي، تعاملي و نيز كاهش علائم مثبت بيماران رواني مزمن در جامعه‌ي مورد مطالعه ايفا مي‌كند، البته براي بررسي نتايج درازمدت برنامه در اين بيماران نياز به مطالعات پيگيري مي‌باشد.

Introduction: Deficits in social and living skills of chronic mental patients and the unsatisfactoriness of current drug, provide a strong rationale for developing new interventions. Community Re-Entry Program is one of the programs related to social and independent living skills that provides patients with chronic mental disorders with some information and skills. The aim of the present study was to compared symptoms severity and communication and interaction skills of outpatients with severe mental disorders after the Community Re-entry and conventional Psychotherapy programs. Methods: This study was a quasi-experimental design with pre-test, post-test. To this end, 40 patients with severe mental disorders (schizophrenia and mood disorder) referring to daily rehabilitation centers of Hamadan and using simple randomization divided into an Community Re-entry Program (N = 20) and a Conventional Psychotherapy Programs (N = 20) group. The community rehabilitation program group received in 16 60-90-minute educational sessions held twice a week for two months. The conventional Psychotherapy group were used from psychotherapy and occupational therapy. Both groups were evaluated using Assessment of Communication and Interaction Skills (ACIS) questionnaire and positive and negative symptom scales (PANSS) before and after the intervention. To analyze of Mean difference in the two groups, were used from U Mann-Witny test. Results: The results showed that the two groups were the same in terms of age, marital status and employment levels. Patients who received Community Re-entry Program showed a significant change in information exchange (P = 0.001), relations (P = 0.0001) and total score of ACIS questionnaire (P = 0.0001) and in the positive symptoms (P = 0.01) of PANSS questionnaire compared to the conventional psychotherapy group. Conclusions: The results showed that Community Re-Entry Program in compared with conventional psychotherapy daily centers played an important role in improving communication and interaction skills among patients with severe mental disorders in the study population. Yet, future studies are required to assess the long-term clinical effects of this program.