عنوان مقاله :
نظريۀ فطرت؛ بهمثابه مبناي معرفتشناختي علوم انساني
پديد آورندگان :
ترخان ، قاسم پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي , ترخان ، قاسم پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي
كليدواژه :
فطرت , خداشناسي , ارزشهاي اخلاقي , روش علوم انساني , نسبيت , معيار عام توجيه
چكيده فارسي :
بر اساس ديدگاه انديشمندان اسلامي، انسان موجودي فطرتمند است؛ به اين معنا كه جنبه ثابتي دارد كه دين الهي با آن هماهنگ بوده، بر اساس آن نازل شده است. ازاينرو، فطرت به آفرينش ويژه انسان اشاره دارد كه در سه بعد شناختي، گرايشي و توانشي قابل دستهبندي است. پذيرش مسئله فطرت به عنوان يكي از مهمترين پيشفرضهاي انسانشناختي در علوم انسانيِ اسلامي، آثار فراواني از خود به جاي ميگذارد. نوشتار حاضر تلاش كرده است برايند اين مبنا را از حيث معرفتشناختي بررسي كند. اينكه فطرت ميتواند چونان منبعي براي معرفت و معياري براي توجيه و سنجش آن، و تنها راه حل چالش نسبيت در علوم توصيفي و هنجاري به شمار آيد، از جمله دستاوردهاي پژوهش حاضر تلقي ميشود.