بررسي وضعيت خدمات مشاوره و مددكاري اجتماعي نيروي انتظامي (مراكز و كلانتري‌ها)، تحليل روند سال‌هاي 1387 تا 1392

A Survey of the Condition of Social Work and Counseling Services of the Law Enforcement Force of Islamic Republic of Iran, Trend Analysis of the Years 2008 to 2013

مقدمه: يكي از راه‌هاي كنترل و كاهش آسيب‌ها و جرائم اجتماعي، ارائه خدمات تخصصي و مشاوره‌اي به‌هنگام است كه مي‌تواند در ارتقاء سلامت افراد جامعه نيز مؤثر واقع شود. نيروي انتظامي با راه‌اندازي مراكز مشاوره و مددكاري اجتماعي در معاونت اجتماعي، بستر و زمينه پيشگيري از مسائل اجتماعي و ارائه خدمات به مراجعين را فراهم نموده است. بنابراين پژوهش حاضر با هدف بررسي وضعيت اين خدمات مشاوره و مددكاري اجتماعي نيروي انتظامي (در مراكز و كلانتري‌ها) در دوره شش‌ساله (1387-1392) انجام شده است. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش با روش توصيفي- طولي، متغيرهاي مورد مطالعه يعني ويژگي‌هاي مراجعين، مشكلات آن‌ها و خدمات مراكز مشاوره ناجا و دواير مددكاري اجتماعي كلانتري‌ها در طي روند شش‌ساله مورد بررسي و تحليل قرار گرفتند. داده‌هاي اين پژوهش از طريق اطلاعات ثبت شده مراجعين در اداره كل مشاوره و مددكاري اجتماعي نيروي انتظامي از كل كشور به دست آمده است. داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي آماري توصيفي (شاخص‌هاي مركزي و پراكندگي) در دو حيطه مراكز مشاوره و دواير مددكاري كلانتري‌ها مورد تحليل قرارگرفته‌اند. يافته‌ها: آمارها حاكي از افزايش تعداد مراجعين زن از سال 87 تا سال 92 است. اين آمار نشان مي‌دهد كه نسبت 1.5 برابري مردان به زنان در سال 87 به نسبت مساوي در سال 92 رسيده است و همچنين ميانگين سني خدمت گيرندگان بين 28 تا 35 سال است. متأهلين بيشترين درصد و مشكلات خانوادگي بيشترين علت مراجعه را تشكيل مي‌دهند. دريافت خدمات حقوقي و تلفني رو به افزايش است. حدود نيمي از مراجعين به دليل اختلافات و مشكلات با بستگان درجه‌يك، به كلانتري‌ها مراجعه مي‌نمايند. نتيجه‌گيري: با توجه به زنانه شدن دريافت خدمات، متأهل بودن اكثر دريافت‌كنندگان خدمات و در نتيجه وابستگي خانوادگي مراجعين و همچنين بالا بودن آمار مشكلات خانوادگي؛ تغيير در ساختارهاي ارائه خدمات، آموزش متخصصين و وجود تعامل بين سازمان‌هاي مرتبط براي ارتقا كيفيت خدمات، ضروري است و در نتيجه بازبيني، برنامه‌ريزي و سياست‌گذاري متناسب با مراجعين را مي‌طلبد.

Background: One of the ways to control and reduce social harms and crimes is to provide on time counseling services which can also be effective in promoting public health. The Law Enforcement Force of Iran has provided the potential of preventing social problems and of facilitating the delivery of services through setting up counseling and social work centers. So the present study aimed to survey the condition of these social work and counseling services, during six years (2008 to 2013). Materials and Methods: In this descriptive longitudinal study, the characteristics of the clients, their problems and provided counseling and social work services of the police stations were studied and analyzed during 6 years. The data were collected from the documents of the clients in the Department of Counseling and Social Work of the police of the whole country and were analyzed by descriptive statistics in the two contexts of counseling and social work centers of the police stations. Results: The results revealed that the number of women receiving services is growing; the mean of age range of clients was 28 - 35; the highest percentage of the clients were married; family problems were the most common cause of refering; receiving the legal and counseling hotline services has been growing; and finally about half of clients refer to police stations due to their problems with relatives. Conclusion: Due to the feminizations of the given services; the great number of married clients and accordingly family bonding; and also high frequency of family problems, major changes in the structure of service providing, educating experts and interaction between organizations to improve the quality of services are necessary. So these modifications need revaluating, planning and making policies appropriate to the clients.