بررسي شاخص‌هاي تجويز دارو توسط پزشكان عمومي بيمارستان نظامي واقع در تهران

Evaluation of Prescribing Indicators if General Practitioners in a Military Hospital in Tehran

اهداف: امروزه استفاده منطقي از داروها به‌عنوان يك موضوع مهم از طرف سازمان سلامت جهاني مطرح است چراكه تجويز غيرمنطقي داروها مي‌تواند باعث كاهش احتمال موفقيت در روند درمان، افزايش عوارض جانبي احتمالي، كاهش پذيرش داروها از طرف بيمار و نيز تحميل هزينه‌هاي سنگين به بيمار و اقتصاد يك كشور شود. يكي از راهكارهاي ساده و درعين‌حال مستند جهت بررسي تجويز منطقي داروها، ارزيابي الگوي تجويز داروها در نسخ پزشكان مي‌باشد. مواد و روش: مطالعه از نوع توصيفي، مقطعي و گذشته‌نگر بوده، نسخ بيش از 1000 بيمار سرپايي پزشكان عمومي بيمارستان نظامي واقع در شمال تهران، در دو فصل تابستان و زمستان بر اساس شاخص‌هاي اعلام‌شده توسط سازمان سلامت جهاني ازجمله ميانگين اقلام تجويزي، ميزان تجويز آنتي‌بيوتيك، داروهاي تزريقي و علاوه بر آن ميزان تجويز داروهاي كورتيكواستروئيدي جمع‌آوري و توسط نرم‌افزار SPSS مورد ارزيابي قرارگرفته است. نتايج: ميانگين اقلام تجويزي 3.93 بوده، همچنين ميزان تجويز داروهاي تزريقي 58.9 درصد بوده و 49.71 درصد بيماران حداقل يك داروي آنتي‌بيوتيك و درنهايت 18.35 درصد بيماران حداقل يك داروي كورتيكواستروئيدي دريافت كرده‌اند. نتيجه‌گيري: شاخص‌هاي موردمطالعه فاصله زيادي با استاندارهاي اعلام‌شده از طرف سازمان سلامت جهاني دارد كه اين شاخص‌ها در فصل زمستان به شكل معني‌داري نسبت به فصل تابستان بيشتر بوده است، تجويز غيرمنطقي دارو تبعات جبران‌ناپذيري براي سلامت جامعه و موجب تحميل هزينه‌هاي سنگين بر اقتصاد جامعه مي‌شود، لذا توجه به اصلاح روند تجويز دارو، امري مهم و حياتي است.

Background: Rational use of drugs is one of the major issues in healthcare systems. Analysis of prescriptions would be helpful in recognition of physicians' behavior and population beliefs. Rational prescribing is associated with improved safety in drug use, better quality of life for patients and cost-effective care. The aim of this study was to explore drug prescription habits by using WHO standard indicators. Materials and Methods: The study is descriptive, cross-sectional and retrospective, sample of 1035 prescriptions of general practitioners selected randomly from Outpatient clinic in a military hospital at Tehran In both summer and winter seasons. World Health Organization Indicators for Prescribing such as Average of items per prescription, Rate of Antibiotics, Injectable Drugs and corticosteroid was analyzed. Results: Average of items per prescription was 3.93 and the proportion of prescriptions for injectable drugs was 58.9%, for antibiotics 49.71% and for Corticosteroid 18.35%. Medication Indicators were significantly higher in winter than in the summer. Conclusion: In this Study, prescribing indicators were far from international recommended criteria, however, it is necessary to improve this conditions because Inappropriate use of drugs leads to low quality of medical and public health care's and therefore wasting human and financial resources and can be harmful for patient and community health and economy.