تخمين دبي عبوري از دريچه آويخته در كانال‌هاي دايره‌اي روباز با وضعيت جريان آزاد

كاربرد گسترده دريچه‌هاي آويخته در زهكش‌ها، خطوط انتقال فاضلاب و آبگيرها از يك طرف و نبود مطالعات كافي در رابطه با خصوصيات و عملكرد آنها در كانال دايره‌اي ضرورت بررسي اين ويژگي‌ها را ضرروري مي‌كند كه هدف تحقيق حاضر را، مبني برمعرفي دريچه آويخته به عنوان يك سازه‌ي اندازه‌گيري جريان، تشكيل مي‌‌دهد. در اين پژوهش با مطالعه آزمايشگاهي خصوصيات جريان عبوري از دريچه آويخته دايره‌اي و مربعي در كانال دايره‌اي افقي روباز، معادلاتي براي تخمين دبي جريان توسعه داده شده‌اند. براي واسنجي معادلات از داده‌هاي آزمايشگاهي جمع‌آوري شده استفاده شده است. براي جمع آوري داده‌هاي آزمايشگاهي، يك كانال دايره‌اي افقي روباز با دو قطر اسمي200 و 300 ميلي‌متر در آزمايشگاه تحقيقات مركزي آّب گروه آبياري و آباداني دانشگاه تهران طراحي و احداث و در انتهاي آن دريچه آويخته نصب شد. اندازه‌گيري پارامتر‌هاي موردنظر، نظير عمق جريان در بالادست دريچه و درجه بازشدگي دريچه براي تخمين دبي جريان انجام شد. در اين پژوهش از روش‌هاي تحليلي محاسبه دبي سرريز و معادله مومنتوم براي تخمين دبي جريان عبوري از دريچه آويخته استفاده شد. بررسي‌ها نشان داد كه متوسط خطاي نسبي در استفاده از معادلات توسعه يافته براي دريچه آويخته دايره‌اي بين 4.41 تا 5.66 درصد و در دريچه آويخته مربعي بين 5.55 تا 6.84 درصد متغير است.