جريان‌شناسي ادبيات داستاني مهاجرت ايراني

در دهه هاي اخير، روند مهاجرت ايرانيان و به ويژه نويسندگان و نشر آثار مهاجران شكل ويژه اي يافته است. حضورِ نويسندگان و شعرا در خارج از كشور و توليد متن ادبي، گرايش‌ها، جريان‌ها و رويكردهاي ادبي خاصي را در بيرون از مرزهاي كشور پديد آورده است. آثارِ ادبي برون‌مرزي با عنايت به شاخصه‌ها و ويژگي هايي كه برخي از منتقدان برشمرده‌اند، تعابير متفاوتي دارد. مسئله نويسنده و چگونگيِ رفتن يا زمان بودن او در خارج از كشور و محتواي اثر او از دلالت هاي مهمي تلقي مي شود تا كاري ذيلِ عنوان خاصي تعريف و طبقه بندي گردد. همچنين داستان نويسي برن مرزي در جريان هاي مشخصي قابل دسته بندي است. در مقاله حاضر داستان نويسي مهاجرت ايراني، در قالب جريان هاي عمده سياست محور، هويت محور و داستان نويسي زنان تحليل شده است. داستان نويسي سياسي در دهه 60 و تا اواسط دهه 70 پربسامدترين جريان است. اين جريان زير سايه گرو هها و فعاليت‌هاي سياسي پديد ميآيد و به مسئله انقلاب و مسائل پيرامون آن توجه مي‌كند. از نيمه دهه 70 به بعد جريان هويت انديش غلبه مييابد. در اين جريان مضاميني نظير تفاوت هاي سرزمين مادري و سرزمين ديگري و نحوه مواجهه مهاجران با دنياي جديد در قالب روايت هاي هويت انديش برجسته ميشود. نويسندگان زن نيز در مهاجرت بسيار بوده اند و در حوزه داستان، با نگاهي زنانه به روايت زندگي زنان مهاجر و مسائل آنها پرداخته اند. در داستان نويسي زنان نحوه مواجهه زن با دنياي جديد و نيز مسائل آنها در جامعه ايران از موضوعات عمده روايت هاست.