مطالعه و بررسي توزيع زماني و مكاني فرونشست زمين در فرآيند برداشت از ميدان نفتي كوپال

اندازه‌گيري توزيع زماني و مكاني وقوع فرونشست در اثر برداشت از مخازن هيدروكربني در جهان متداول است. اما،‌ اين موضوع در ايران چندان مد نظر قرار نمي‎گيرد، علي‎رغم اين كه پيش‎بيني روند فرونشست زمين در ابتداي عمر مخزن براي تخمين پيامدهاي آتي برداشت مفيد است. در مقاله حاضر، ابتدا دقت مدل‎سازي عددي فرونشست از طريق مقايسه با نتايج اندازه‌گيري شده برجا و روابط تحليلي براي دو مخزن هيدروكربني در آمريكا و هلند ارزيابي گرديد. بر اين اساس، مشخص شد كه مدل‌سازي عددي، علي‎رغم فرض رفتار الاستيك و ساده‎سازي‎هاي ديگر به‎خوبي مي‌تواند مسير فرونشست را دنبال كند و علي‎رغم مكانيسم غيرالاستيك وقوع فرونشست و امكان تغيير پارامترها، تخمين صورت گرفته قابل قبول است. در ادامه، براساس روند برداشت از تعداد معيني چاه در ميدان كوپال، توزيع زماني و مكاني فرونشست سطحي در محدوده مشخصي از اين ميدان تخمين زده شد. ضمن آن كه در مدل‌سازي فرونشست مخزن كوپال،‌ برخلاف مثال‎هاي صحت‌سنجي كه تغيير فشار كل مخزن، مبناي تعيين نشست قرار گرفت،‌ اطلاعات زماني برداشت از تعدادي چاه نيز استفاده گرديد. نتايج حاصله نشان مي‌دهد كه پيش‎بيني مي‎گردد برداشت از اين محدوده ميدان نفتي كوپال، حد فاصل سال‎هاي 1372 تا 1396، باعث ايجاد فرونشست به ميزان 26 تا cm 32 در سطح زمين شده است.