ارزيابي وضعيت چاقي و افزايش وزن و الگوي تغييرات آنها در جمعيت 64-25 ساله ساكن پايگاه تحققات جمعيتي دانشگاه علوم پزشكي تهران

مقدمه: چاقي و اضافه وزن به عنوان شايع ترين اختلالات متابوليسم، از بيماري هاي مهم دهه هاي اخير به شمار مي روند. چاقي زمينه ساز بسياري از بيماري هاي غير واگير مي باشد، به همين دليل بار قابل توجهي از بيماري ها و ناتواني ها را به خود اختصاص مي دهد. گسترش شهرنشيني، افزايش درآمد و سرانه دريافت انرژي در كنار كاهش تحرك جسماني از علل افزايش شيوع چاقي در جوامع در حال توسعه به شمار مي روند. اين مطالعه با هدف ارزيابي وضعيت چاقي و ازدياد وزن و الگوي تغييرات آن در بين ساكنين 64- 25 ساله منطقه 17 شهر تهران صورت گرفته است. روش ها: اين مطالعه مقطعي در راستاي مطالعه عوامل خطر بيماري هاي قلب و عروق در بين ساكنان 25 تا 64 ساله تحت پوشش پايگاه تحقيقات جمعيت دانشگاه علوم پزشكي تهران با استفاده از الگوي مطالعه مونيكاي سازمان جهاني بهداشت اجرا شده است. در مجموع 1573 نفر وارد مطالعه شدند و اطلاعات مربوط به سن، وزن، قد، دور كمر و دور باسن افراد براساس اندازه گيري و تن سنجي جمع آوري گرديد. نمايه توده بدني، اندازه دور كمر و نسبت دور كمر به دور باسن در گروه هاي مختلف سني و جنسي مقايسه شد. يافته ها: ميانگين نمايه توده بدني در بين مردان و زنان مورد مطالعه تفاوت آشكاري داشت (به ترتيب: 26.13 kg/m2 و(28.86 kg/m2 همچنين ميانگين هاي دور كمر و نسبت دور كمر: به دور باسن بين مردان و زنان اختلاف واضحي نشان داد (دور كمر 91.70 cm در مقابل89.15 cm ؛ و نسبت دور كمر به دور باسن: 0.91 در مقابل 0.85). شيوع چاقي در بين مردان 18.6% و در بين زنان 38.3% بود. زنان ميزان افزايش وزن كمتري نسبت به مردان داشتند ولي ميزان شيوع دور كمر نامطلوب و نسبت دور كمر به دور باسن نامطلوب در آنها بيش از مردان بود. نتيجه گيري: مطالعه حاضر نشان دهنده شيوع بسيار بالاي چاقي در بزرگسالان تهراني مي باشد. شيوع چاقي در زنان نسبت به مردان گاه به بيش از دو برابر مي رسد. اين امر احتمالا به دليل تحرك بدني كم در زنان و سهم بالاتر كربوهيدرات ها بجاي پروتيين ها در انرژي دريافتي روزانه و نيز تفاوت هاي فيزيولوژيك است. برنامه ريزي مناسب و موثر جهت دستيابي به راهكارهايي عملي به منظور ارتقاي دانش عمومي و اصلاح شيوه زندگي و نيز بهبود وضعيت تغذيه جامعه موكدا توصيه مي شود.