بررسي تاثير آموزش توسط همتا بر رفتارهاي خودمراقبتي بيماران مبتلا به ديابت

THE EFFECT OF PEER EDUCATION ON SELF-CARE BEHAVIORS AMONG DIABETIC PATIENTS

مقدمه: آموزش در ديابت از جنبه­ هاي مهم مديريت بيماري و از بخش­ هاي مهم مراقبت محسوب مي­ شود. اين مطالعه با هدف بررسي تاثير آموزش توسط همتا بر رفتار­­هاي خودمراقبتي بيماران مبتلا به ديابت انجام شد. روش­ها: در اين كارآزمايي با گروه كنترل تصادفي، 80 بيمار ديابت نوع دو انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه مداخله و كنترل قرار گرفتند. به افراد گروه مداخله، علاوه بر آموزش ­هاي روتين مركز توسط فرد همتا آموزش­ هاي سلامتي و خودمراقبتي در زمينه ديابت ارائه گرديد. گروه كنترل فقط آموزش­ هاي روتين مركز يعني آموزش توسط پزشك و پرستار كلينيك و آموزش از طريق پوسترها و پمفلت­ هاي موجود در مركز را دريافت نمودند. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه اطلاعات دموگرافيك و پرسشنامه­ ي رفتار­هاي خودمراقبتي ديابت SDSCA(Summary of Diabetes Self-care Activities) بود كه روايي و پايايي آن در مطالعات قبل تاييد شده است. جمع­آوري اطلاعات در بدو ورود به مطالعه و 12 هفته بعد صورت گرفت. در نهايت داده­ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 18 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ­ها: پس از مداخله بين دو گروه از نظر ميانگين رفتارهاي خودمراقبتي اختلاف آماري معناداري وجود داشت و ميانگين نمره گروه مداخله بالاتر بود(تي مستقل،0/001=p). در گروه مداخله، بين ميانگين نمره رفتارهاي خودمراقبتي قبل و بعد از مداخله نيز اختلاف معني دار وجود داشت(تي زوج،0/001=p، در حالي كه اين اختلاف در گروه كنترل معنادار نبود(تي زوج،0/28=p). نتيجه ­گيري: آموزش توسط همتا باعث ارتقاء رفتارهاي خودمراقبتي مي­شود، لذا استفاده از اين روش آموزشي براي بيماران ديابتي در كنار ساير روش­هاي آموزشي پيشنهاد مي ­شود.

Background: Education is important aspect of diabetes management and important part of care for these patients. This study aimed to assess the effects of peer education on self-care behaviors among diabetic patients Methods: In this randomized controlled trial, 80 type 2 diabetic patients were selected and randomly allocated into two groups of intervention and control. In the intervention group, In addition to routine training center, patients were receiving health and self- care education in the field of diabetes by peer. In the control group, patients were receiving usual education in accordance with normal procedures by doctors and nurses and through posters and pamphlets of the diabetes center. Study instruments included a questionnaire for demographic variables and self-care behaviors questionnaire (Summary of Diabetes Self-care Activities). Validity and reliability of questionnaire has been confirmed in previous studies. Data were collected at baseline and 12 weeks after the intervention. Data analysis was done using SPSS V.18. Results: After the intervention, mean score of self-care behaviors in the intervention group was increased and showed a significant difference in self-care behaviors between two groups (independent t- test, P=0.001). In the intervention group, statistically significant difference was found before and after the intervention (paired t-test, P=0.001), whereas in the control group this difference was not statistically significant (paired t-test, p=0/28). Conclusion: Peer education can improve self-care behaviors. Thus use of this method along with other training methods is recommended.